Za manje od mjesec dana prvi sveštenici biće upućeni u jedinice Vojske Srbije. U Beogradu se privodi kraju njihova vojnička obuka, a u kasarnama uređuju prostorije za vjersku službu.
Radni dan vojnika generacijama unazad počinjao je postrojavanjem i fiskulturom. Od ljeta, vojnici-vjernici u svoj raspored moći će da uvrste i jutrenje, misu ili klanjanje namaza… uz jedno, tipično vojničko, “ali”: “ako to ne remeti njihove druge obaveze”.
Još od 2000. godine, kad je počelo približavanje demokratskih vlasti i Crkve, javila se ideja da, osim uvođenja veronauke u škole, vjerska služba bude vraćena i u vojsku. Vraćena, jer ona u Srbiji ima dugu tradiciju – položaj sveštenika u vojsci regulisao je prvi knez Miloš još 1839. godine.
Sporazumom koji je Minsitarstvo odbrane potpisalo sa tradicionalnim crkvama i vjerskim zajednicima predviđeno je da svaka konfesija koja ima najmanje sto vjernika u vojsci, dobije po jednog sveštenika, dva na petsto vjernika, tri na hiljadu…
Crkve i vjerske zajednice određuju po sopstvenom nahođenju sveštenika – obavezni uslovi su da su odslužili vojni rok pod oružjem i da su završili fakultet – koji posle nekoliko nivoa provjere u vojsci: fizičke, psihološke, bezbednosne… pohađa jednomesečni kurs, a onda se raspoređuje u jedinicu. Kao i svi ostali, nosiće vojničku uniformu sa oznakom konfesije koju predstavljaju – krst, polumesec i slično. Samo tokom obreda nosiće vjersku odeždu. U zavisnosti od veličine jedinice kojoj je dodijeljen, dobiće i čin, od potporučnika do kapetana. Nezvanično saznajemo da će im plata biti oko 50.000…
“Ja sam kao vjeroučitelj imao platu veću nego što ću imati u vojsci”, kaže Nemanja Petrović. On je završio Filozofski i Teološki fakultet i kaže da mu rad u vojsci predstavlja izazov. Vršenje redovnih vjerskih obreda, naime, samo je jedan deo posla koji će obavljati sveštenici u vojsci.
“U zemljama gdje već postoji vjerska služba u vojsci pokazalo se da uvođenje vojnih sveštenika doprinosi psihičkoj stabilnosti vojnika. Bolje izvršavaju komplikovane zadatke, imaju moralnu i duhovnu podršku, ali i mogućnost da upražnjavaju svoju vjeru”, kaže Stevica Karapandžin, načelnik Odseka za vjeru u Upravi za ljudske resurse Generalštaba VS.
U sklopu ovoga, učestvovaće i u multinacionalnim operacijama zajedno sa jedinicama u koje su raspoređeni.
Niz tehničkih pitanja tek se uređuje jer je reč o “ukrštanju” dvije institucije, Crkve i Vojske, obe sa veoma strogim “pravilima službe”.
“Kako se ne bi remetilo izvođenje redovnih aktivnosti, mislim da vojnici muslimani neće moći da klanjaju više od dvije od pet propisanih molitvvi dnevno. Ali petkom ćemo svi imati zajedničku molitvu”, kaže Mustafa Jusufspahić, koga će vojnici oslovljavati ne po činu, već sa “efendijo”.
Goranu Avramovu, župniku iz Beograda, obraćaće se sa “oče”.
“Naša uloga je da budemo duhovna podrška, oslonac i mudar savjetnik kad je najteže i prijatelji i sagovornici u trenucima veselja”, kaže on.
