Snimanje ultrazvukom (sonografija) glavno je uporište mdoerne prenatalne dijagnostike na koje ljekari buduće majke rutinski upućuju čim nalaz urina pokaže trudnoću.
Ova metoda je razvijena još za vrijeme Drugog svjetskog rata sa ciljem da se prate neprijateljske podmornice, a sedamdesetih godina počela je da se primjenjuje u dijagnostici. Ubrzo i u praćenju trudnoće.
Slično radaru, ultrazvuk koristi visokofrekventne impulse zvučnih talasa (3,5 – 7 mHz, ili 3,5 – 7 miliona ciklusa u sekundi) koji se šalju na fetus preko prenosnika smještenog na stomak, a čiji eho stvara pokretnu sliku na ekranu.
Iako se prvobitno primjenjivao samo u slučaju visokorizične trudnoće, danas se ultrazvuku podvrgavaju gotovo sve trudnice, koje odlaze kući s “prvim” fotografijama i video-snimcima svojih beba. Međutim, brojna istraživanja ukazuju na štetne posljedice koje ultrazvuk ostavlja na fetus.
Alarmantni rezultati
Razlog za zabrinutost najprije su pružili rezultati istražiovanja koje je sprovedeno na Jejlu.
U fokusu su bile skotne ženke miševa koje su nakon izlaganja ultrazvuku okotile određen dio potomaka s moždanim abnormalnostima.
Ukoliko su se izlagale ultrazvuku trideset minuta ili duže, dio njihovih mladunaca pretrpio je izvjesno pomjeranje neurona koji su migrirali na mjesta u mozgu na kojima se inače ne bi nalazili.
Dakle, efekat je poput onoga koji izazivaju droga i alkohol – neuroni se premještaju na pogrešno mjesto, uzrokujući nepravilnosti u radu mozga. Takođe, istraživanje sprovedeno u Australiji, koje je obuhvatilo gotovo tri hiljade trudnica, pokazalo je da su njihove bebe u prosjeku sitnije od novorođenčadi čije su se majke izlagale ultrazvuku samo jednom, što potvrđuje negativan uticaj sonografije i na ljudski, a ne samo na životinjski fetus.
Kida DNK spiralu
Kako ističu moskovski istraživači pod rukovodstvom višeg naučnog saradnika Odjeljenja za teoretske probleme Ruske akademije nauka Petra Petroviča Garjajeva – ultrazvuk može oštetiti i genetsku strukturu.
– Ne znajući šta čine, ljekari utiču na čovjekov genetski aparat i teško je zamisliti do kakvih posljedica može dovesti taj opsežni eksperiment – ističe Garjajev.
Istraživanja su pokazala da se tokom ultrazvučnog zračenja dvostruke spirale DNK raspliću i čak kidaju – kao što se dešava prilikom snažnog zagrijavanja tih molekula. Tokom takvih mehaničkih oštećenja formiraju se elektromagnetni talasi koji stvaraju fantoma sposobnog da razori DNK, poput visoke temperature i ultrazvuka.
Nešto slično dešava se i kada se ranjenom čovjeku odstrane ruka ili noga, a onda ga godinama “boli” prazno mjesto. Po mišljenju Garjajeva, fantomski efekat se ponekad javlja i na mjestu kanceroznog tumora: kada ga operacijom odstrane, ostaje talasna matrica koja potom stvara novu koloniju zloćudnih ćelija. Ispada da ljekari i ne znajući to, eksperimjentišu na ljudima što može imati katastrofalne posljedice na buduća pokoljenja.
Smetnje u govoru
Prema jednom kanadskom istraživanju, izlaganje ultrazvuku uzrok je zakašnjelom razvijanju govora kod djece. Profesor Džejms Kembel, kanadski hirurg otorinolaringolog, uporedio je grupu od 72. djece, koja su imala govorne probleme s grupom njihovih vršnjaka bez takvog poremećaja. On je otkrio da je većina onih s problemom kasnog govora bila izložena prenatalnom ultrazvučnom snimanju. Ova otkrića posebno zabrinjavaju jer su žene u toj studiji bile samo jednom podvrgnute UZ snimanju.
Utiče loše i na majku
Međunarodno udruženje za edukaciju u porodiljstvu (International Chilbirth Education Association – ICEA), takođe upozorava da UZ najvjerovatnije loše utiče na razvoj neurona, ponašanje, krvne ćelije, imunološki sistem i genetski sklop djeteta. Pokazalo se da djeluje i na mnoge dijelove majčinog tijela. Jedno britansko istraživanje dokazalo je da UZ snimanje jajnika podstiče preranu ovulaciju.
A nasuprot podsticanju britanskog Kraljevskog društva babica i ginekologa na UZ snimanje, svaka veća američka vladina agencija preporučuje da se Uz na trudnicama ne koristi rutinski.
Američka agencija za hranu, Udruženje ljekara SAD, Nacionalni institut za zdravlje djeteta i ljudski razvoj i vrhunski epidemiolozi upozoravaju ginekologe da koriste UZ samo kada za to postoje indikacije.
Visok procenat greški
Pored bezbjednosti UZ, pod znakom pitanja je i njegova tačnost. Ne treba zanemariti mogućnost da UZ snimanje ponekad ukazuje na problem, čak i kada ga nema, ili da ga neće uočiti ako zaista postoji. Stopa pogrešnih nalaza iznosi približno jedan od tri. Jedna studija s Harvarda pokazala je da je od sto snimljenih fetusa za nenormalno proglašeno njih 18, dok 17 sa problemom – nije uočeno. A šta se time dobija? Visoki procenat grešaka ima užasne posljedice za majke koje se odluče za abortus u kasnoj fazi trudnoće, nakon što je snimanje pokazalo da njihovo dijete na primjer ima spinu bifidu (teška deformacija kičme).
Zaključak švajcarskih istraživaca glasi da zanemarljive koristi snimanja UZ (što ne poboljšava ishod trudnoće) nisu vrijedne izlaganja trudnica riziku pogrešno dijagnostikovanih deformacija.
Doduše, za netačne dijagnoze ne treba kriviti samo UZ već i ljekare nedovoljno obučene da “pročitaju” UZ.
Efikasna kontracepcija
Koliko je ultrazvuk opasan potvrđuju i rezultati istraživanja sprovedenog na Univerzitetu Sjeverna Karolina, finansiranog iz fonda Bila Gejtsa koje je pokazalo da bi se sonografija mogla koristiti kao uspješno sredstvo kontracepcije.
Naime, postoje pretpostavke da nakon samo jednog UZ snimanja – moguće je zaustaviti produkciju sperme za narednih šest mjeseci.
Naime, UZ sadrži količinu energije dovoljnu da privremeno onesposobi normalnu biološku funkciju muškog reproduktivnog sistema. E pa onda zamislite koliko je siguran za fetus.