Od januara do septembra 2016. godine strane investicije iznosile su 182, 3 miliona eura, što je za oko 100 miliona eura manje u odnosu na isti period 2015. godine. Stručnjaci tvrde da je trend opadanja stranih investicija rezultat rasta korupcije i političke nestabilnosti na Kosovu.
Iz ministarstva trgovine i industrije kažu da je za strane investitore najvažnije povoljno poslovno okruženje i da je po tom pitanju dosta toga urađeno. Prema analizama ovog ministarstva, Kosovo još uvijek ima komplikovanu birokratiju, a mnogo investicija je propalo zbog kašnjenja sa usvajanjem Zakona o strateškim investicijama.
“Problem je nemogućnost direktnog pregovara sa investitorima. Usled mnogih birokratskih prepreka i dugih procedura, mnogi investitori su izgubili strpljenje i povukli se iz trke. Kosovo sa svojim malim tržištem treba da stvori uslove da investitori dođu i jedan od tih uslova su direktni pregovori sa njima” rekao je Bajrami.
Član skupštinskog odbora za ekonomski razvoj Besim Beqaj tvrdi da je za privlačenje stranih investirora, pored povoljne privredne klime potrebna i politička stabilnost. Beqaj tvrdi da je broj stranih investicija prošle godine iz tog razloga opao.
“Vjerujem da 2016. godina nije bila dobra za strane investicije. Vlada je pokušala da napravi neke korake, ali su oni bili više šminka nego jasna poruka. Treba dodati i nestabilnu političku godinu i u tom smislu moramo raditi na privlačenju stranih investicija, dodaje Besim Beqaj.
Član parlamentarnog odbora za budžet i finansije Shqipe Pantina kaže da postoji mnogo prepreka za privlačenju stranih investitora, prije svega nedostatak stručnog kadra.
“Postoji potreba za različitim profesijama, kao što su na primer građevinski inžinjeri, međutim oni često nisu dovoljno stručni da obavljaju taj posao. Pored infrastrukture i električne energije koja je osnov bilo kog poslovanja, posebno u oblasti proizvodnje, moramo da obezbjedimo i vladavinu prava. I mislim da je to glavni problem nedostatka stranih investitora”, kaže Pantina.
Da je prošle godine broj stranih investicija opao, tvrdi i predsjednik parlamentarnog odbora za ekonomski razvoj Muhamet Mustafa, međutim, on ističe da se često dešava da jedne godine postoji pad a već sljedeće rast.
“Došlo je do smanjenja za oko 220 miliona eura. Međutim strane investicije imaju određeni ciklus, jedne godine su u porastu, a naredne su nešto manje. Na primjer 2015. bile su u porastu u odnosu na prethodne tri godine”, tvrdi predsjednik parlamentarog odbora za ekonomski razvoj.
Strane investicije, prema najnovijim procenama Centralne banke Kosova, opale su posebno u sektoru nekretnina i finansijskih usluga za oko 16, 6 miliona eura ili 82,2 odsto.