Raseljene žrtve koje su preživjele etnički masakr u državi Assam, u kojem je prošlog mjeseca stradalo najmanje 80 ljudi, kažu da su suočeni s velikom humanitarnom krizom i da strahuju od novih napada.
Broj interno raseljenih osoba kontinuirano raste, deseci hiljada Adivasija (izraz koji označava brojne etničke i plemenske grupe na sjeveroistoku Indije) sada napuštaju svoja sela nakon decembarskog masakra i idu u sigurnije krajeve na zapadu države Assam, koju potresaju nemiri.
Prema podacima Azijskog centra za ljudska prava, sa sjedištem u New Delhiju, broj interno raseljenih osoba u Assamu iznosi više od 300.000.
Za masovna ubistva civila, uključujući i žene i djecu, krive naoružane borce Nacionalnog demokratskog fronta Bodoland, koji traži samoupravu za pleme Bodo. Ovo pleme smatra da je već dugo marginalizirano.
Oduzimanje zemlje – okidač sukoba
Napadači naoružani jurišnim puškama i obučeni u vojne uniforme su 23. decembra istovremeno napali četiri sela, ubivši desetke ljudi.
Preživjeli iz masakra kažu da nema dovoljno hrane i čiste vode za piće u privremenim kampovima u kojima su sada smješteni. Nema ni, kako kažu, dovoljno odjeće ni prekrivača, a januar je i temperature su niske. Trudnice se porađaju bez osnovne ljekarske pomoći, a dojilje nemaju mlijeka.
U strahu da se u kampu ne rašire bolesti, indijska Vlada je poslala tim zdravstvenih radnika prošle sedmice da procijene razmjere humanitarne krize, koja se pogoršava u 85 privremenih kampova u četiri okruga Assama.
“Ali, mi i dalje gotovo da nemamo nikakvu zdravstvenu njegu na terenu”, rekla je Al Jazeeri Tina Kerketta, koja sada živi u kampu u okrugu Chirang.
Raseljene osobe, međutim, najviše brinu loši sigurnosni uslovi u kampovima.
“Tek nekoliko policajaca čuva naš kamp i plašimo se da bismo ponovo mogli biti napadnuti”, kazao je Manuel Lakra, lokalni plemenski vođa, koji je istjeran iz svog sela tokom decembarskog masakra.
Lakra je član plemena Santhal – jednog od brojnih plemena koja se jednim imenom nazivaju Adivasi, a čije su pretke u Assam doveli britanski kolonijalisti iz centralne Indije da rade na stotinama plodnih plantaža čaja u ovoj regiji.
Sada su mnogi članovi plemena Adivasi preuzeli kontrolu i počeli obrađivati zemlju koja je nekada pripadala plemenu Bodo.
“Oduzimanje zemlje je glavni okidač etničkog sukoba u Asasamu”, kazala je Uddipana Goswami, sociologinja koja proučava historiju Assama.
Ovo područje je opisala kao “zapaljivo”, jer se sukobi između pripadnika plemena Bodo i ostalih plemena ponavljaju od 1992. godine.
Prošlog mjeseca je indijski časopis koji se bavi temama sigurnosti opisao Assam kao “indijsku Bosnu”, skrenuvši pažnju na učestale etničke konflikte u državi na sjeveroistoku zemlje koji se ponavljaju od kako je Indija stekla nezavisnost od Velike Britanije 1947. godine.
Razjedinjeno pleme
Više od 250.000 pripadnika plemena Santhal raseljeno je tokom nasilnog napada boraca iz plemena Bodo 1996. godine. Stotine ljudi su ubijene jer se pleme Santhal branilo.
U maju prošle godine su pobunjenici iz plemena Bodo ubili više od 30 muslimana bengalskog porijekla u napadu na neka sela.
To je bilo nakon parlamentarnih izbora u Indiji, na kojima je po prvi put pobijedio kandidat koji ne pripada plemenu Bodo, osvojivši parlamentarno mjesto za okrug Kokrajhar, na zapadu Assama.
U Kokrajharu se nalazi administrativno sjedište Teritorijalnog vijeća Bodolanda i zastupničko mjesto u parlamentu uvijek su osvajali političari iz plemena Bodo.
Različite manjinske zajednice, kao što Asamci, muslimani bengalskog porijekla i Hindusi, nepalska plemena i pleme Santhal, koje su redovno napadali pobunjenici iz plemena Bodo, udružili su se da podrže ranijeg asamskog vođu pobunjenika Nabu Saranija.
Glasovi plemena Bodo razjedinili su se jer su iz njihovog plemena bila tri kandidata, a udruživanje glasača iz ostalih plemena osiguralo je pobjedu Saraniji.
“Mnogi su to vidjeli kao negiranje zahtjeva plemena Bodo za odvojenom državom u vrijeme kada su ga oni pokušavali intenzivirati neposredno nakon što je na jugu Indije kreirana zasebna država Telengana”, kazao je Samir Purkayastha, kolumnista iz Assama. “To je sigurno dodatno intenziviralo etnički sukob.”
U ljeto 2012. godine borci plemena Bodo napali su desetke sela benglaskih muslimana, pri čemu su stotine ljudi stradale, a blizu 300.000 je raseljeno.
Prošle sedmice su oni koji trenutno žive u kampovima pričali sličnu priču – da Vlada u Assamu nije obezbijedila prijeko potrebnu pomoć, uključujući toplu odjeću, dječiju hranu i čistu vodu za piće. Prostorija za održavanje lične higijene u kampovima gotovo da i nema.
“Oni žive u nevjerovatno užasnim uslovima”, kazao je predsjednik Azijskog centra za ljudska prava Suhas Chakma.
Kada je asamski glavni ministar Tarun Gogoi ove sedmice posjetio izbjeglički kamp istočno od rijeke Beki, uz pratnju policije i paravojnih četa od 300 ljudi, Lakra je kazao da je to razbjesnilo raseljene osobe.
Udarac očajnika
“Da smo ovdje imali samo trećinu tog obezbjeđenja, masakri su se mogli izbjeći”, rekao je jedan preživjeli, prisjeća se Lakra.
Vlasti u Assamu za napade od 23. decembra – četiri napada na četiri sela istovremeno za sat vremena – krive naoružane pobunjenike iz plemena Bodo.
Pleme Bodo uživa znatnu autonomiju u Teritorijalnom vijeću, koje je osnovano 2003. godine u zapadnom Assamu, kao rezultat mirovnog dogovora s Vladom Indije.
Ali, neke grupe unutar ovog plemena traže zasebnu državu, a Nacionalni demokratski front Bodolanda želi nezavisnost odmah.
Dok predsjednik ovog tijela pregovara s Vladom u New Delhiju, rivalska frakcija pod vođstvom Songbijita – koju krive za masakr prije Božića – odbila je otkazati oružani pokret.
Policijski zvaničnik iz Assama LR Bishnoi rekao je da su pobunjenici bili očajni da uzvrate udarac nakon što je veliki broj njih poginuo tokom operacija koje su pokrenule vojska i policija u decembru.
“Ubili smo ili zarobili mnogo njihovih aktivista. Zbog tog su očajnički željeli uzvratiti nam udarac”, rekao je Bishnoi.
To je, kažu analitičari, omiljena taktika gerilskih grupa sa sjeveroistoka kada se nađu pod pritiskom.
„Kada sigurnosne snage pokrenu ofanzivne operacije protiv pobunjeničke grupe na sjeveroistoku Indije, oni obično napadaju mještane rivalskog plemena i ubiju veliki broj njih”, kazao je general-major Gaganjit Singh, koji je ranije komandovao planinskom divizijom u zapadnom Assamu.
“To nas prisiljava da otkažemo ofanzivne operacije i svoje vojnike rasporedimo po selima da ih štite. Time se skida pritisak sa pobunjenika.”
Assam je jedna od sedam država na sjeveroistoku Indije, regije s kojom graniče Kina, Mijanmar, Butan i Bangladeš. Dugo već mještani optužuju centralnu Vladu da pljačka njihove prirodne resurse i zanemaruje razvoj.
