Često se povezuje i sa stanjem hroničnog umora koji se manifestuje padom opšte fizičke vitalnosti u trajanju najmanje od šest mjeseci.
Neko može da se nervira zbog svake sitnice, da gricka usne ili da lupka prstima po stolu, ali nervoza može da zahvati i neke organe, recimo srce.
„Nervozno srce“ je sindrom, odnosno skup simptoma ili više bolesti. Ranije je ovo stanje opisivano kao stanje neurovegetativne distonije, ili poremećaj funkcije autonomnog nervnog sistema.
– Autonomni nervni sistem se sastoji od simpatikusa i vagusa koji upravljaju radom svih organa – objašnjava profesor dr Branislav Milovanović, šef Neurokardiološke laboratorije u KBC „Bežanijska kosa“ i predsjednik Udruženja za neurokardiologiju Srbije. – Simpatikus izaziva pojačanje funkcije, a vagus smanjenje funkcije srca. Kod simpatikotoničara uglavnom dominira povišeni krvni pritisak i puls, sa psihološkim profilom ambicioznih i aktivnih osoba, takozvani menadžerski tip, dok su vagotoničari sa niskim pritiskom i pulsom i potpuno drugačijom psihološkom strukturom ličnosti.
U slučaju izraženije predominacije jednog od ova dva dijela sistema dolazi do pojave hiperfunkcije organa sa pratećom simptomatologijom. Smatra se da kod ovih osoba postoji genetska predispozicija za poremećaj i da se pojavljuje u stanjima povećanog uzimanja alkohola ili stimulanasa i u specifičnim situacijama kao što je hronični stres.
– Ovaj sindrom se često povezuje i sa takozvanim stanjem hroničnog umora koji se manifestuje padom opšte fizičke vitalnosti u trajanju najmanje od šest mjeseci sa određenim neurotičnim, ali i organskim poremećajima – ističe dr Milovanović. – Uzrok poremećaja može da bude hronična virusna intervencija, koja nije dijagnostikovana. Na našim prostorima najčešći uzrok je koksaki, citomegalo i ebštajn-bar virus. U težim slučajevima prateće pojave su kriza svijesti i poremećaji srčanog ritma. U tim slučajevima potrebni su specifična kardiološka dijagnostika i testovi, kao i odgovarajući režim liječenja koji u nekim slučajevima kao kod hronične virusne infekcije traje mjesecima.
Kod ovih pacijenata primjena antioksidanasa u trajanju od više mjeseci može biti od velikog zanačaja. U blažim oblicima disfunkcije autonomnog nervnog sistema, što se sreće, na primjer, kod prolapsa mitralnog zaliska, moguće je poboljšanje korekcijom ishrane i promjenom načina života.
OD GUŠENjA DO FOBIJA
Najčešći simptomi na koje se žale pacijenti sa nervoznim srcem su:
– bol u grudnom košu ili probadanje,
– lupanje srca,
– gušenje,
– osjećaj nedostatka vazduha,
– fobije (u velikom procentu).
– Kod ovih pacijenata su vrlo česti napadi panike ili neurotični poremećaji – kaže prof. dr Branislav Milovanović.
– Postoji rasprava između kardiologa i neuropsihijatara da li je u pitanju u osnovi organski poremećaj, kao na primjer kod prolapsa mitralne valvule, ili je u pitanju genetska predispozicija gdje se oba sindroma javljaju zajedno.