Nuklearno oružje jedini je štit Sjeverne Koreje od moguće američke intervencije kakve su provedene u Iraku, Libiji…
Napad na vojnu bazu u Siriji i bacanje najveće nenuklearne bombe na Afganistan, nedavni potezi Donalda Trumpa i njegovih generala, zbog kojih su mnogi ponovili tezu o nepredvidivosti američkog predsjednika, otvorili su pitanje šta će Trump sljedeće učiniti?
Automatski su se oči svjetske javnosti ponovo okrenule prema izoliranoj Sjevernoj Koreji, gdje su prethodne američke administracije uvijek vodile “politiku nedjelovanja”, a čijeg su lidera Kim Jong-una ruski mediji čak proglasili manje opasnim od Trumpa.
Dodatno, Pjongjang je lansirao još jednu raketu, doduše neuspješno. Američki potpredsjednik Mike Pence upozorio je da je “strpljenje SAD-a potrošeno”, a Trump je poslao nosač aviona i brodove prema Sjevernoj Koreji, iako ih je na kraju preusmjerio.
Ipak, svi mogući vojni potezi koji bi mogli uslijediti nakon prijetnji Pjongjanga gotovo uvijek “padaju u vodu” kada je u pitanju ova zemlja zbog jedne činjenice – njenog nuklearnog naoružanja, smatraju sagovornici Al Jazeere.
‘Supermoćni preventivni napad’
“Nuklearno oružje jedini je štit Severne Koreje od moguće američke i intervencije drugih svetskih sila kakve su provedene u Iraku, Libiji i drugim zemljama, koje baš zbog toga što nisu imale nuklearnu moć nisu uspele da održe svoje autoritarne lidere”, objašnjava vanjskopolitički analitičar Nenad Radičević.
U tom cilju, Pjongjang se sve više trudi razviti interkontinentalne rakete koje bi mogle doseći SAD. Nedavno su tako vlasti saopćile da bi mogle izvršiti “supermoćni preventivni napad na SAD”, dok je tokom proslave u čast 105. godišnjice rođenje Kim Il-sunga, uz nastup hora, prikazana simulacija napada na američke gradove.
“Možda ima dosta skepse kolilka je zaista tehnološka sposobnost Severne Koreje, koliko im zaista treba vremena da doesgnu interkontinentalne domete, ali za neko vreme doći će i do tog rezultata, a do tada Amerikanci moraju da reše problem Severne Koreje, kako god”, mišljenja je vojni analitičar Aleksandar Radić.
Ipak, dodaje da se trenutno, kolike god tenzije vladale, uvijek pronađe neko tiho rješenje, upravo zbog nuklearnog naoružanja.
“Od meseca do meseca imamo podizanje tenzija, koje se na kraju završi nekim nespektakularnim događajima i, pretpostavimo, nekim rešenjima koja ne vidimo na prvi mah, kojima se, na primer, Severnoj Koreji obezbedi žito ili neki drugi ustupak koji im je potreban za održavanje zemlje.”
‘Znaju li generali da se SSSR raspao?’
S druge strane, voditeljica Centra za studije Azije i Dalekog istoka na Fakultetu političkih nauka u Beogradu Dragana Mitrović smatra da je Trump od početka mandata izložen svakodnevnoj manipulaciji obavještajnih službi i nevidljive “duboke države” i još manje vidljivih centara moći, kroz “curenje” neprovjerenih vijesti, glasina, rezultata istraga…
“Jedan od rezultata toga je da je ostao okružen ljudima od poverenja bez iskustva u upravljanju državom i ‘gomilom’ generala i ultrakonzervativnih republikanskih prvaka koji još nisu obavešteni da se SSSR raspao 1991. godine. Jedan od načina da iz pasivne pozicije pređe u opšteprihvaćeni status snažnog predsednika je da ograničeno vojno interveniše u regionima i državama gde su žrtve, po pravilu, nevidljive, osim ako ne treba da posluže za medijski uvod u još neku vojnu intervenciju.”
Tu se, dodaje, dolazi do Sjeverne Koreje, gdje se vidjelo izbjegavanje i nesposobnost administracije Baracka Obame da se suoči s izazovom, što je dovelo do još većeg problema i nuklearne prijetnje.
“Insistiranje da se Severna Koreja odrekne svog jedinog ‘štita’, odnosno nuklearnog programa, pre nego što se započnu pregovori o političkim, pa čak i o humanitarnim pitanjima i jačanju sankcija koje mogu dovesti do kraha ekonomije, dovelo je do zaoštravanja situacije.”
Kina ne želi izbjeglice i nuklearni rat
Što se tiče regionalnih američki saveznika, njihova situacija je najteža, jer se nalaze u dometu sjevernokorejskih raketa, ali i u poziciji između Trumpa i Kima, smatraju naši sagovornici.
“Ono što je novina sada jeste da se prvi put Kina, pomoćnik, pokrovitelj i zaštitnik Severne Koreje, pojavljuje u ulozi nekog diplomatskog pritiska, pa smo videli u Savetu bezbednosti [Ujedinjenih naroda] da je samo zahvaljući Rusiji izbegnuta prva verzija osude severnokorejskih novih nuklearnih proba”, kaže Radičević.
Kako objašnjava Mitrović, Kina je suočena s potrebom održavanja kompleksne ravnoteže svoje ekonomije, a budući da je nezadovoljna Kimovom samovoljom, počela je sarađivati s Trumpovom administracijom.
“No, sa druge strane, ne želi milione izbeglica iz Koreje na svojoj teritoriji, nuklearni rat u susjedstvu, niti, pak, američke trupe na svojoj granici. Peking je to sigurno jasno stavio na znanje Washingtonu. Građani Japana i Južne Koreje žive sa rizikom već godinama, ali svakako ne žele da odluka o njihovim životima i budućnosti bude doneta u Washingtonu.”
Međutim, Washington još nema jasnu strategiju po pitanju sjevernokorejske krize, dodaje Radičević.
SAD i dalje rješava zagonetke
“U američkim medijima objavljeni su satelitski snimci jednog od mesta na kojem se rade nuklearne probe u Koreji, na kojima je, između ostalog, uočeno kako zaposleni igraju odbojku. Kada vidite američke medije i zvaničnike koji pokušavaju da rastumače da li je to neka poruka Pjongjanga ili ne – vidi se da su zvaničnici SAD-a i dalje u fazi rešavanja zagonetki, a ne u formiranju neke konkretne politike, vojne ili diplomatske.”
Neosporno je da Amerikanci imaju premoć u tehnologiji, naoružanju, sredstvima odbrane, ali je činjenica da nuklearno oružje može uvijek “promaći” takvoj sili. Samo jedna nuklearna bomba napravila bi novu historiju te regije i svijeta.
“Do sad bi već Zapad ili neke zemlje iz okruženja Severne Koreje iznašle rešenje da su mogle da pronađu političke mehanizme, ali tamo očigledno nema nagoveštaja da postoje osnove za neka sredstva koja su politički razumna – recimo podrškom opoziciji ili nekim pokretima koji bi doveli u pitanje režim, ili, radikalnije, nekom obojenom revolucijom”, smatra Radić.
Stoga je posjedovanje nuklearnog oružja zapravo početak i kraj svake analize kada se govori o Sjevernoj Koreji i rješavanju ove krize, zaključuju sagovornici Al Jazeere.
