Dok kriza u Ukrajini fokusira pažnju na zapadne granice Rusije, Moskva želi da se izbori za mnogo unosniji dobitak na sjeveru, u Arktičkom krugu, ukazuje američka obavještajna i izdavačka kompanija Stratfor, uz konstataciju da je topljenje leda otkrilo do sada nepristupačne naftne i mineralne rezerve.
Pošto je suočena sa ozbiljnim ekonomskim teškoćama, za Moskvu je obezbjeđivanje novih energetskih rezervi i dalje osnovni prioritet.
Prema ocjeni Stratfora, u toku je militarizacija Arktika, za šta su ove godine osigurana sredstva, pošto je rusko Ministarstvo odbrane jedino kojem nije smanjen budžet.
Od osam članica Arktičkog savjeta, Rusije, Sjedinjenih Američkih Država, Kanade, Norveške, Švedske, Danske, Finske i Islanda, pet su članice NATO
Mada su sukobi Moskve sa Ukrajinom i Zapadom ostavili u sjenci vojno jačanje Rusije na Arktiku, ruske ambicije izazivaju nervozu arktičkih zemalja, posebno Norveške.
Procjenjuje se da se na Arktiku nalazi 30 odsto svjetskih neotkrivenih rezervi gasa i 13 odsto nafte. Pomorski put od Istočne Azije do Evrope, preko Sjevernog ledenog okeana, predstavlja još jednu priliku za razvoj ekonomske infrastrukture na sjeveru Rusije, navodi Stratfor.
Konvencija Ujedinjenih nacija o pravu mora uređuje vlasništvo na Arktiku i predviđa da se isključive ekonomske zone protežu 200 milja od kopna, a još dalje, ako se podvodni resursi nalaze na kontinentalnoj ploči.
Stratfor ocjenjuje da će od ove godine militarizacija Arktika biti ključni imperativ ruske vojske, uz modernizaciju armije i jačanje snaga na Krimu i u enklavi Kalinjingradu.
Prema podacima ruskog Ministarstva odbrane, arktičke baze iz doba Sovjetskog Saveza se reaktiviraju.
Kako bi mogla da primi moderne avione, obnavlja se aerodromska pista u arhipelagu Nova Zemlja, gdje će biti raspoređen dio Sjeverne flote, koja predstavlja dvije trećine cijele ruske mornarice, jedine na svijetu u čijem su sastavu i atomski ledolomci.
Moskva je najavila formiranje novih snaga na sjeveru, jačine 6.000 vojnika, sastavljenih od dvije motorizovane pešadijske brigade, na području Murmaksa.
Procjenjuje se da Rusija na Arktiku ima 56 aviona i 122 helikoptera, prenosi Stratfor. Ruski ministar odbrane Sergej Šojgu je izjavio da će do kraja godine Rusija imati na Arktiku 14 vojnih aerodroma, dok je Ministarstvo odbrane saopštilo da se očekuje da će do 2019. na tom području biti oko 50 modernizovanih aviona Mig-31 BM.
Uprkos ekonomskim problemima Rusije, Ministarsvo odbrane ne samo da je uspjelo da izbjegne drastično smanjenje budžeta kakvo je pogodilo druga ministarstva, već su izdvajanja za odbranu povećana za 20 odsto.
Predsjednik Rusije Vladimir Putin je krajem decembra potpisao novu vojnu doktrinu, u kojoj je Arktik po prvi put zvanično uvršten među ruske sfere uticaja.
Slično se dogodilo i sa pomorskom doktrinom Rusije, čija su dva glavna geopolitička imperativa napredak ka Crnom moru i dominacija na Arktiku.
Pojava dominantnog aktera na Arktiku će uticati na odnose Rusije sa zemljama sa sjevera Evrope, ali i sa Kinom.
Arktik je pola vijeka bio područje sukoba između SAD i SSSR i brojnih incidenata koji su mogli dovesti do sukoba.
Sada bi se ponovo mogao pretvoriti u zonu zamrznutog konflikta, ocjenjuje Strafor, a prenosi agencija Onasa.
