Navršava se 188 godina od kada je Husein-kapetan Gradaščević pokrenuo ustanak protiv reformi u Osmanskom carstvu koje je inicirao i provodio sultan Mahmud II.
Gradaščević i njegovi sljedbenici su se protivili promjenama koje su značile modernizaciju osmanske vojske, a što je i značilo ukidanje kapetana kao vojnog reda.
Osim toga, zahtjevao je i veću autonomiju za Bosnu, pa je njegov pokret najpoznatiji pod imenom Pokret za autonomiju.
Gradaščevićev pokret je bio kratkog daha. Osmanska vlast je bila nemilosrdna prema pokretu.
U krvi je ugušila pokret.
Inače, Husein-kapetan Gradaščević (1802[1] – 17. august 1834), poznatiji kao Zmaj od Bosne, bio je general koji se je borio za bosansku autonomiju u Osmanskom Carstvu.
Gradaščević je rođen u Gradačcu 1802. godine i odrastao je okružen političkom klimom nemira u zapadnim krajevima Carstva. Kad je Dželaludin-paša otrovao njegovog brata Murat-kapetana 1821 godine, Gradaščević se našao na čelu Gradačačke vojne kapetanije. Mladi Husein je tokom svog kapetanstva razvio reputaciju mudrog vladanja i tolerancije, te je postao jedan od najpoznatijih osoba u Bosni.
1831. godine Gradaščević je izabran za vođu pokreta za Bosansku autonomiju. Brzo je otjerao vezira i ostale protiv-autonomijske osobe, te tako postaje de facto vladar Bosanskog pašaluka. 18. jula iste godine, Gradaščević savladava vojsku pod zapovjedništom velikog vezira u blizini Štimlja na Kosovu.
Odlučuje da ne nastavi pohod i vraća se u Bosnu gdje su ga njegovi vojnici proglasili novim vezirom 12. septembra.
Međutim, 1832. godine pokret za autonomiju je izgubio prednost u ratu. Nakon niza manjih okršaja ključna bitka se dogodila 17. i 18. maja izvan Sarajeva. Bosanska vojska je poražena nakon što Hercegovačko pojačanje stiže i pridružuje se Osmanskoj vojsci.
Iako bošnjački ustanak ne bi bio ugašen za još 18 godina, Gradaščević je morao bježati u Habsburšku monarhiju 31. maja.
Odatle je on pregovarao sa sultanom da se vrati u carstvo, koji njegovu želju ne odobrava u potpunosti. Seli u Beograd i onda u Istanbul, gdje je umro od kolere 17. augusta, 1834 godine.
Legenda u svoja doba, Gradaščević je danas bošnjački narodni junak i jedan od najuglednijih ličnosti u historiji Bosne i Hercegovine.
