Postoji li još nešto izvan našeg univerzuma je pitanje na koje ne znamo odgovor, ali mnogi fizičari vjeruju da je to moguće.
Prema nekim istraživačima, ne samo da postoji mogućnost da je “tamo negdje” neki drugi svemir, već postoji beskonačan broj drugih kosmosa.
Kako piše BBC, ideja o bezbrojnim univerzumima , odnosno “multiverzumima”, nije samo fantazija koju su iz dosade smislili fizičari, već je proizašla iz naučno dobro potkovanih teorija. Skorija otkrića koja podržavaju tu ideju dospjela su na naslovne strane.
Pitanje je kako bismo uopšte ikada mogli da provjerimo teoriju “multiverzuma”?
– Mislim da je nemoguće naći čvrste dokaze o bilo čemu izvan našeg univerzuma – kaže Entoni Agvajer, fizičar sa Univerziteta Kalifornije u Santa Kruzu.
Ali, to što nijedan naučnik nikad zapravo nije vidio ili u ruci držao jedan atom, nije spriječilo naučnu potvrdu da atom postoji.
Možda je najverodostojnija vrsta “multiverzuma” prirodna posljedica kosmičke inflacije, koja prema teoriji Velikog praska predstavlja prvu fazu u kojoj se svemir širio eksponencijalno.
Svemir se, navodno, brzo proširio poslije Velikog praska i to širenje nastavlja se i danas. Prema teoriji kosmičke inflacije, univerzum se eksponencijalno povećao u prvim trenucima svog postojanja brzinom svjetlosti.
Fizičar Alan Gut je 1980. godine predstavio tu radikalnu ideju da bi objasnio nekoliko karakteristika svemira, na primjer činjenicu da u svim pravcima kosmos izgleda isto. Fizičari su nastavili da razvijaju tu teoriju, koju potkrepljuju i posmatranja mikrotalasne pozadine kosmosa, koja je ostatak Velikog praska koji popunjava nebo.
Prije nekoliko nedjelja, naučnici iz Harvarda objelodanili su spektakularno otkriće, dokaze o širenju svemira koje se dogodilo samo djelić sekunde nakon Velikog praska prije 13,8 milijardi godina. Dokazi su pronađeni baš u pozadinskom zračenju kosmičkih mikrotalasa.
Gravitacioni talasi, o kojima je govorio i Albert Anštajn u teoriji relativiteta, prije više od 100 godina, vjeruje se da su potekli od Velikog praska i nakon toga se pojačali zahvaljujući inflaciji svemira.
Pronađen je dokaz prvih gravitacionih talasa, mreškanja u prostoru i vremenu koja su nastala u ranom periodu svemira. Otisak koji su oni ostavili kad je svemir nastao daće nam uvid u to kakav je bio tek nakon Velikog praska.
Koristeći poseban teleskop nazvan Bicep, “Background Imaging of Cosmic Extragalactic Polarizatio”, na Južnom polu, naučnici su otkrili i radijaciju i polarizujuće signale koji su puno jači od očekivanih.
KAKVE TO VEZE IMA SA MULTIVERZUMOM?
Niko ne zna sigurno kako je inflacija započela, ali jedna od najjednostavnijih i najrazumnijih ideja sugeriše da su nasumične kvantne fluktuacije, tj. privremene promjene u količini energije u jednoj tački svemira, u ranom Univerzumu izazvale da se inflacija u nekim regionima zaustavi, a u drugima ne. To bi značilo da je inflacija, širenje svemira, vječna.
Na mjestima gdje je inflacija prestala, “džepni” univerzumi mogli bi okupiti atome, zvijezde, čak i planete. Naš Univerzum bi, prema toj teoriji, bio samo jedan od bezbroj tih “malih” univerzuma.
Koristeći poseban teleskop nazvan Bicep, “Background Imaging of Cosmic Extragalactic Polarizatio”, na Južnom polu, naučnici su otkrili i radijaciju i polarizujuće signale koji su puno jači od očekivanih.
KAKVE TO VEZE IMA SA MULTIVERZUMOM?
Niko ne zna sigurno kako je inflacija započela, ali jedna od najjednostavnijih i najrazumnijih ideja sugeriše da su nasumične kvantne fluktuacije, tj. privremene promjene u količini energije u jednoj tački svemira, u ranom Univerzumu izazvale da se inflacija u nekim regionima zaustavi, a u drugima ne. To bi značilo da je inflacija, širenje svemira, vječna.
Na mjestima gdje je inflacija prestala, “džepni” univerzumi mogli bi okupiti atome, zvijezde, čak i planete. Naš Univerzum bi, prema toj teoriji, bio samo jedan od bezbroj tih “malih” univerzuma.
Ovi mjehurići-univerzumi su međusobno povezani, ali između njih je vječna inflacija, širenje svemira, koja još uvijek rasteže svemirsko vrijeme brže od brzine svjetlosti. Tako da, osim ako ne uspijemo da se pokrenemo brže od svjetlosti, što je još Ajnštajn tvrdio da je nemoguće, nećemo uspjeti da “skoknemo” iz jednog “mjehurića” u drugi.
Čak i da možemo, to bi bilo teško putovanje.
– Morali biste da preživite inflaciju u međuprostoru, koja bi težila da raširi svaki atom u vašem tijelu – kaže Agvajer. To zvuči kao loša ideja.
On smatra da možda najbolji način da vidimo drugi univerzum u mjehuriću jeste da nam se univerzumi sudare, što bi ostavilo trag na mikrotalasnoj svemirskoj pozadini. Koliko je to moguće zavisi od prave prirode inflacije, koju još ne znamo izvjesno.
Kerol, međutim, misli da je sudar sa drugim univerzumom teško moguć.
Druga zamisao “multiverzuma” proistekla je iz takozvane interpretacije mnogo svjetova kvantne fizike. Prema toj teoriji, svaki mogući ishod u Univerzumu postoji istovremeno u drugom univerzumu. Na primjer, možete da pogledate i zaključite da je vaša radna lampa uključena. Ali, u isto vrijeme, postoji posebna, paralelna stvarnost gdje pronalazite da je lampa isključena.
Prema toj zastrašujućoj teoriji, multiverzum prema teoriji svakog trenutka stvaraju se višestruke verzije vas, koje žive u bezbrojnim univerzumima, jedni pored drugih.
Kao i multiverzum koji možda postoji zahvaljujući kosmičkoj inflaciji i sadrži naizmjenične realnosti. Velika je razlika što multiverzum prema teoriji nije fizičko mjesto, već koegzistira sa našim univerzumom u apstraktnom dijelu stvarnosti.
Teško da ćemo ikad uspjeti da provjerimo ove teorije, ali koliko zanimljivo zvuči ideja da postojimo “paralelni mi u paralelnim svjetovima”, i to beskonačnim?
