Tajna rimskog betona leži u jedinstvenoj formuli minerala i tehnici proizvodnje: Rimljani su napravili beton miješajući kreč i vulkanske stijene.
Nakon više od 2.000 godina međunarodni tim naučnika otkrio je tajnu jedne od najdugovečnijih ljudskih kreacija – rimskog betona. Drevni Rimljani, poznato je, pored toga što su bili pragmatični, bili su i vrhunski inženjeri. Dok su Egipćani gradili grobnice svojih kraljeva, Latini su gradili stvari od praktične koristi i činili čuda.
Njihovi putevi, akvadukti i hramovi i dalje se dobro drže uprkos svim nepogodama koje su ih zadesile tokom proteklih stoljeća. Jedna takva struktura koja je godinama fascinirala geologe i inženjere jeste rimska luka.
Tokom protekle decenije istraživači iz Italije i Sjedinjenih Država analizirali su 11 luka na Mediteranu konstruisanih od rimskog betona koje su uglavnom bile stare oko 2.000 godina, i ustanovili da su gotovo netaknute uprkos morskim talasima.
– Materijal koji se danas najčešće upotrebljava, portland cement, ne može da se mjeri sa rimskim betonom. U moru može biti 50 godina, ali tada počinje da erodira – kaže Mari Džekson, naučnica sa Kalifornijskog univerziteta Berkli i članica istraživačkog tima koji je otkrio zašto je rimski beton tako moćan.
Naime, sa obale italijanskog grada Pocuolija uzeli su uzorak koji datira iz 37. godine prije Hrista i u laboratoriji analizirali njegove mineralne komponente. Analiza je, vjeruju naučnici, otkrila drevni recept i ukazala koliko je rimski beton stabilniji, kao i da daleko manje uništava okoliš.
– Problem je u tome što se proizvodnjom portland cementa ispušta sedam odsto od ukupne količine ugalj-dioksida koju u vazduh ispušta cjelokupna industrija – kazao je Paulo Monteiro, profesor sa Berkli univerziteta.
Tajna rimskog betona leži u jedinstvenoj formuli minerala i tehnici proizvodnje. Rimljani su napravili beton miješajući kreč i vulkanske stijene. Naime, za podvodne građevine koristili su kreč i vulkanski pepeo kako bi dobili malter. Materijal uronjen u more odmah bi izazvao snažnu hemijsku reakciju. U kreč bi ušla voda i reagovala sa pepelom, što bi učvrstilo cijelu smjesu.
U portland cementu nema miješanja kreča i vulkanskog pepela pa nije tako dobar kao rimski beton: a to je razlog zašto cement koji danas koristimo traje samo nekoliko decenija.
– Pitanje ostaje možemo li da upotrijebimo i danas formulu drevnih Rimljana. Jedva čekamo da isprobamo – zaključila je Mari Džekson.
