Oko 1,500 ljudi, uglavnom romskih izbjeglica sa Kosova iz kampa Konik u Podgorici prebačeni su u privremeni smještaj u više od 100 kontejnera, saopštila je u srijedu crnogorska vlada.
Kontejneri su privremeno rješenje za ljude koji su izgubili svoje domove i imovinu kada je u julu 2012. godine u kampu izbio požar. Oni su od tada živjeli u šatorima i barakama.
Jedinice crnogorske vojske u ponedjeljak su počele postavlanje oko 100 novih kontejnera, a u vladi se nadaju da će taj posao biti završen za dvije nedjelje. Kontejneri će uskoro dobiti električnu energiju, saopštila je vlada.
Iako kontejneri pružaju bolje uslove za izbjeglice u odnosu na šatore, većina novih korisnika kaže da su daleko od zadovoljnog tim rješenjem.
Bejzak Nura (68) iz Peći rekao je da su im vlasti obećale stalan smještaj u stanovima i kućama, a ne u kontejnerima koji imaju jedva 15 metara kvadratnih.
“Ne želim da zvučim nezahvalno, ali… nismo dobili nikakvu pravu pomoć, većina nas ne može da dobije crnogorske papire, i sada nas stavljaju u neke konzerve”, rekao je u srijedu Nura za BIRN.
On je rekao da ukoliko se situacija ne poboljša, jedino rješenje jeste da se vrate na Kosovo, zato što ni poslije 16 godina u Crnoj Gori ne mogu da dobiju državljanstvo ili posao.
Još jedan izbjeglica, Emil Gora (34) kaže da su izbjeglice u drugim gradovima u Crnoj Gori, kao što su Berane, Budva, Podgorica dobili stalan smještaj.
“Sve više i više ljudi se vraća na Kosovo, zato što ne žele da pate u kampovima”, rekao je on. “Često nemamo struje ni vode, a sanitarni uslovi su užasni nakon požara”, rekao je Gora za BIRN.
Vladina Uprava za zbrinjavanje izbjeglica tvrdi da daje sve od sebe. Saopštili su da će paralelno sa obezbjeđivanjem kontejnera za izbjeglice iz kampa Konik u naredne tri godine sagraditi najmanje 900 stambenih jedinica za najugroženije izbjeglice, uglavnom Rome.
Vlada je u junu uz pomoć stranih donatora pokrenula program za zbrinjavanje raseljenih, vrijedan 27 miliona evra.
Inače, prema vladinim podacima, oko 16,000 izbjeglica iz Hrvatske, Bosne i Hercegovine i sa Kosova živi u Crnoj Gori, od čega je oko 11,000 sa Kosova.
Poboljšanje statusa izbjeglica u zemlji, koje imaju status interno raseljenih i raseljenih osoba, jeste jedan od uslova za pristupanje Crne Gore Evropskoj uniji.
Romske izbjeglice pobjegle su sa Kosova 1999. godine u strahu od odmazde kosovskih Albanaca, koji su ih uglavnom posmatrali kao pro-srpske.
Evropska komisija protiv rasizma i netolerancije, savjetodavno tijelo Savijeta Evrope koje se bavi ljudskim pravima, prošle godine je uslove u kampu Konik, koji se nalazi na periferiji Podgorice, opisala kao “nehumane i opasne”.