Greška u genima, neotpornost na stres, pušenje ili loša sreća?
Najveća količina sredstava u svijetu usmjerena u medicinske studije odlazi na istraživanje raka, trećeg najčešćeg uzročnika smrti na svijetu.
Svjesnost postojanja raka i tradicionalne terapije koja se primijenjuju produžavaju agoniju ove bolesti u prosjeku na dvije godine, dvije godine ispunjene nadom i idejom da smrt može da se spriječi. Međutim, naučnici za razliku od farmaceuta, sve češće postavljaju pitanje na temu raka koje može da otkrije puno toga čega nismo svjesni – a to je zašto svi nemamo rak, odnosno zašto ga samo neki dobiju?
Oboje puše, ali samo jedan je dobio rak
Svi su čuli ili poznaju nekog ko je po svemu sudeći trebao da dobije rak – komšija Pera koji je pušio tri kutije cigareta na dan, tetka koja je cijeli život prijetila i uz to pije kao smuk, biznismen koji ne jede ništa prije pet popodne osim sopstvenog stresa, primjera je bezbroj i često se koriste kao izgovor da sami nastavimo sa sopstvenim lošim navikama.
Priča poprima dublju dimenziju kad od raka u 50-oj oboli žena komšije Pere koja nikad nije pušila, pila, bila debela… Sve i da je pušila, zašto je ona dobila rak, a Pera nije? Krajnja istina se ipak krije u našim genima, a ne u stilu života. Posmatrajući dugogodišnje pušače, naučnici su otkrili kako je svima zajednička varijacija pojedinih gena, a njih su nazvali “genima dugovječnosti”.
– Otkrili smo niz genetskih markera koji se tiču dugovječnosti, a ti isti geni mogu da se nađu i kod ljudi koji su doživeli duboku starost. Oni funkcionišu tako da podstiču ćelije na brži oporavak od negativnih bio-hemijskih uticaja – objašnjava prodesor Morgan Levin.
To se smatra i evolucijskom mutacijom, a srećnici koji su naslijedili te gene imaju tek 11 posto vjerovatnoće da će ikad u životu dobiti rak, dok je kod ostalih vjerovatnoća od 40 do 60 posto.
Uprkos dobroj ili lošoj genetici, opet postoje slučajevi koji se ne uklapaju u kalup. Uopšteno, postoji pet faktora koji su neosporni uzročnici nastanka mutacija, pa samim time i raka.
To su pretjerano sunčanje, pušenje, debljina, hormonske terapije, konzumiranje prerađene hrane/unos premalo vlakana.
