Izvori NATO smatraju da srpski zvaničnik Marko Đurić nije ispoštovao propise kad je 26. marta ušao na sever Kosova i potom uhapšen, a kosovski predsjednik Hashim Thaçi je tamo poslao policiju bez odobrenja Kfora.
To su agenciji Beta rekli zvaničnici u sjedištu NATO u Briselu koji su istakli da “prvo Đurić nije ispoštovao nužnu proceduru jer je poslao zahtjev (vlastima u Prištini) poslije 17 časova u petak, dakle kad kancelarije više ne rade, a spisak ljudi u njegovoj pratnji je bio nepotpun i za kosovske Albance to je značilo da postupak nije ispoštovan”.
“Drugo je intervencija kosovske policije na sjeveru Kosova jer, kad oni namjeravaju da idu preko rijeke Ibra na sjever, oni moraju da obavjeste Kfor i zatraže dozvolu, to je dio sporazuma s Evropskom unijom i činjenica je da se za to pita NATO i to moraju poštovati obje strane”.
“Predsjednik Thaçi je tu malo brzo reagovao jer je ocjenio da je u pitanju provokacija”, kad se ispostavilo da je Đurić došao na sjever Kosova, preneo je zvaničnik upućen neposredno u zbivanja na Kosovu.
“Može se reći i da je Đurić mogao telefonirati i reći da želi da dođe mada je radno vrijeme isteklo, i da mu se odgovori: Da, prijatelju, možeš…ali tako se stvari ne događaju između Srbije i Kosova”.
Beta je zamolila sagovornike da ocjene zašto su puškama naoružani kosovski policajci upali na miran skup kosovskih Srba i brutalno postupali prema Đuriću, pregovaraču u dijalogu sa kojim predstavnici Prištine ponovo treba da sednu za pregovarački sto, a samo dva policajca, recimo, su mogla prići i reći mu da mora da napusti Kosovo jer je tamo, prema vlastima u Prištini, došao ilegalno.
Odgovor je glasio da je to izgledalo “dramatično”, ali da se misli da Đurićev dolazak jeste bila “provokacija”, uz opasku da “uvijek kad kreće dijalog Beograd-Priština ima neko ko to sputava, jer neki neće da tu dođe do napretka”.
Osvrćući se na neke natuknice i sumnje da je u “slučaju Đurić” Rusija mogla imati izvesnog upliva, funkcioneri u NATO su naveli da je “tu došlo do pojačane retorike i ruskih saopštenja koja su se mogla tumačiti da, ako bi Srbija ušla na Kosovo, mi ćemo biti s njom”.
Jer, dodali su, “te večeri su se čule poruke Beograda da, ako se za nekoliko sati stvari ne vrate na normalu, doći će do potpune invazije Kosova”.
“To su bile reči, a isto važi i za Prištinu, dakle ‘zub za zub’, a svaka strana daje svoje viđenje incidenta, ne znamo šta je tu baš stvarno istina, ali, kad se sve svede, obje strane moraju da razgovaraju”.
Zamoljeni da kažu da li su tačne ocjene srpskog predsjednika Vučića da su iza “provokativnog i brutalnog postupanja” kosovske policije stajali neki zapadni zaštitnici Prištine, sagovornici u NATO su uzvratili da ne misle da je to bio slučaj.
Jer, ukazano je, “Evropska unija, visoka predstavnica Federika Mogerini i sve velike zemlje EU su odmah saopštile da takvo događanje mora odmah da se prekine, a to je bila poruka obema stranama”.
Izvori u Briselu naglašavaju da je dijalog Beograd-Priština suštinski važan, “mnogi sporazumi nisu sprovedeni, a prije par dana je najavljeno da će upravljački tim početi s radom na statutu Zajednice/Asocijacije opština sa srpskom većinom i to je dobar korak”.
“Na to se predugo čekalo i to je ključna stavka Sporazuma Srbija-Kosovo”, predočeno je.
Izvori u sjedištu Atlantskog saveza su zaključili da je “cijela ta situacija, kako god to zazvučalo iznenađujuće, ispala dobro, jer se ispostavilo da je kosovska policija i specijalna policija vrlo profesionalna”.
“Jer”, kako je rečeno, “sve se završilo bez štete i žrtava, Euleks nije intervenisao kao druga snaga odvraćanja, Kfor nije intervenisao kao treća snaga odvraćanja, što znači da Kosovari znaju da razrješe situaciju”.
I, zaključili su ovi zvaničnici, “to znači da je Kosovo na putu da postane zrelije, jer sa stanovišta bezbjednosti, da je Kfor morao da interveniše ne bi bilo dobro”. “A to sad znači da je Kosovo bilo u stanju da rješi situaciju koja je prešla granicu onoga što se inače uobičajeno zbiva tamo”.
Ispostavilo se, smatraju NATO izvori, da je “provokacija dolaskom Đurića imala za ishod da je on za pravoslavni Uskrs mogao potom da posjeti manastir na Kosovu, blagovremeno je poslao najavu i spisak ljudi u pratnji, bio je u crkvi i nije bilo nikakvog problema”.
