Posmrtni ostaci njih 249 su pronađeni 2001. godine u masovnoj grobnici u Batajnici. Dokazi izvedeni pred Haškim tribunalom označavaju Momira Stojanovića kao jednog od organizatora vojno-policijske operacije. Tokom akcije, vojnici i policajci su mještanima dvadesetak sela (Dobroš, Ramoc, Racaj, Korenica, Molić, Brovina, Guska, Nivokaz i dr.) naređivali da napuste svoje kuće i da idu u Albaniju. Tokom protjerivanja civila iz njihovih kuća, pripadnici srpskih snaga su ubili više desetina civila. Najviše civila je ubijeno u selu Korenica.
Tužilac za ratne zločine Vladimir Vukčević u Srbiji naveo je u intervjuu za “Večernje novosti” od 5. marta 2015. da se u istrazi Tužilaštva za ratne zločine o zločinu počinjenom u Meji (Kosovo) nekadašnji načelnik Uprave za bezbjednost Prištinskog korpusa Vojske Jugoslavije Momir Stojanović ne pojavljuje ni kao “potencijalni počinilac“. Komentarišući Interpolovu potjernicu protiv 17 osoba osumnjičenih za ratne zločine u opštini Đakovica na Kosovu, Tužilac je naveo i da Tužilaštvo ne zna na osnovu kojih dokaza je izdata potjernica, te da je spreman da provjeri dokaze koje poseduje EULEX, konstatuje u saopštenju od ponedjeljka Fond za humanitarno pravo.
FHP ističe da navodi tužioca o rezultatima rada Tužilaštva na rasvjetljavanju zločina u Meji, uz nepoznavanje činjenice da Tužilaštvo za 11 godina rada, i nakon brojnih najava, nije pred lice pravde izvelo nijednog odgovornog za ovaj, po broju žrtava, najteži zločin tokom sukoba na Kosovu, ukazuju da TRZ ignoriše dokaze i relativizuje činjenice koje je utvrdio Međunarodni krivični sud za bivšu Jugoslaviju (MKSJ) o ovom zločinu, te da nema iskrenu volju da ovaj predmet procesuira.
“Zločin nad kosovskim Albancima u Meji i okolini 27. aprila 1999. godine je najmasovniji zločin nad civilima počinjen tokom sukoba na Kosovu. Haški tribunal je u presudama protiv Vlastimira Đorđevića i tzv. Kosovske petorke (Šainović i dr.) detaljno rekonstruisao okolnosti ovih zločina, uključujući ulogu srpske vojske i policije, matricu zločina i skrivanje tijela žrtava. Rano ujutru srpska vojska i policija započele su veliku akciju u sjeverozapadnom djelu opštine Đakovica (dolina Reka), čiji je cilj bio proterivanje civila – kosovskih Albanaca – sa tog područja u Albaniju. Tokom ove akcije, vojnici i policajci su mještanima dvadesetak sela (Dobroš, Ramoc, Racaj, Korenica, Molić, Brovina, Guska, Nivokaz i dr.) naređivali da napuste svoje kuće i da idu u Albaniju. Tokom protjerivanja civila iz njihovih kuća, pripadnici srpskih snaga su ubili više desetina civila. Najviše civila je ubijeno u selu Korenica. Više hiljada mještana koji su protjerani iz sela formirali su dugu kolonu traktora koja je išla prema gradu Đakovica. U selu Meja, nedaleko od Đakovice, kod seoske osnovne škole, pripadnici srpskih snaga su iz kolone izvodili muškarce, a ženama, djeci i starijima su, poslije pljačke novca i nakita, naređivali da nastave put u Albaniju. Izdvojene muškarce starosti od 14 do 80 godina su okupljali na livadi koja se nalazila pored puta. Izdvojeno je više od 250 muškaraca koji su potom na nepoznatim lokacijama ubijeni. Posmrtni ostaci njih 249 su pronađeni 2001. godine u masovnoj grobnici u Batajnici”, ističe se u saopštenju.
Fond podsjeća na ulogu visokih oficira VJ i navodi da je “za razliku od Tužilaštva, Haški tribunal ozbiljno razmatrao ulogu Prištinskog korpusa VJ u zločinima u Meji i okolini, uključujući ulogu Momira Stojanovića i njegovih nadređenih. Vladimir Lazarević, tadašnji komandant Prištinskog korpusa VJ i neposredno nadređeni Momiru Stojanoviću, proglašen je odgovornim za pomaganje i podržavanje zločina protiv čovječnosti u Meji, Korenici, Ramocu i drugim selima u dolini Reka. Za ove zločine proglašen je odgovornim i Nebojša Pavković, komandant Treće Armije VJ i nadređeni Lazareviću, kao i Dragoljub Ojdanić, načelnik Generalštaba VJ. Za zločine u dolini Reka odgovornim su proglašeni i Sreten Lukić, bivši načelnik Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srbije za Kosovo i Vlastimir Đorđević, bivši pomoćnik ministra unutrašnjih poslova i načelnik Resora javne bezbjednosti.
“Dokazi izvedeni u ovim postupcima označavaju Stojanovića kao jednog od organizatora vojno-policijske operacije”, ističe Fond.
Nike Peraj, bivši oficir u 52. artiljerijsko-raketnoj brigadi VJ, koga je MKSJ ocjenio kao vjerodostojnog i pouzdanog svjedoka (para. 82 presude Šainović i dr, tom II) je posvjedočio da je, nakon ubistva pet pripadnika MUP-a, u jednoj privatnoj kući u Đakovici održan nezvanični sastanak kojem su, između ostalih, prisustvovali načelnik bezbjednosti njegove jedinice, 52. Artiljerijsko-raketne brigade, Sergej Perović i načelnik Odsjeka bezbjednosti Prištinskog korpusa Momir Stojanović (para. 169 presude Šainović i dr, tom II, kurziv FHP). Peraj je ispričao da se “Stojanović […] tokom sastanka obratio Mićunoviću (komandantu rezervnih snaga VJ u Đakovici) i Kovačeviću ) načelniku SUP-a.
Đakovica), naredivši im da izvedu jednu operaciju u dolini Reka [oblast Đakovice u kojoj se nalazi Meja] gdje je, u znak odmazde za ubistvo Prašćevića (inspektor SUP, prim. prir.), trebalo eliminisati barem 100 ‘glava’ i spaliti sve kuće“ (para. 169 prvostepene presude Šainović i dr, tom II).”
Momir Stojanović se tokom svog svjedočenja branio od ovih navoda tvrdeći da Peraj daje lažne izjave i da on nikada nije izdao takvo naređenje. Sa druge strane, MKSJ je za Stojanovića utvrdio da nije vjerodostojan svjedok i da je u svjedočenju pokušavao da umanji svoju moć i odgovornost (para. 85 prvostepene presude Šainović i dr, tom II).
“Polazeći od toga da je MKSJ u potpunosti rekonstruisao ovaj zločin i svoje nalaze zasnovao na velikom broju jasnih i nepobitnih dokaza, kao i da su stotine svjedoka ovog zločina dostupne Tužilaštvu kroz saradnju sa EULEX-om, FHP ističe da TRZ, 13 godina od pronalaženja tijela žrtava ovog zločina u masovnoj grobnici u Beogradu, na deset kilometara od kancelarije TRZ, porodicama žrtava duguje više od relativizovanja dokaza i činjenica utvrđenih pred Haškim tribunalom”, naglašava se u saopštenju Fonda za humanitarno pravo.
