Ozbiljna ekonomska kriza u Evropi i nove političke realnosti u regionu sve više podstiču ideju o novim integracijama država nastalih raspadom SFRJ. Tako se, dvadesetak godina od krvavog razlaza nekadašnje braće, sve češće pominje formiranje Jugosfere – neki to nazivaju i “balkanski Beneluks” – u čiji bi sastav ušle usitnjene i iscjepkane članice bivše Jugoslavije.
Tvrdi se da ta ideja nije strana ni evropskim centrima moći, ali ni nekim regionalnim liderima. Analitičari i istoričari podsjećaju da se odmah po raspadu Jugoslavije razmišljalo o fomiranju Euroslavije u kojoj bi se okupile balkanske države. Nakon 2000. godine kada je došlo do obnove odnosa u regionu, počelo je da se pominje formiranje Jugosfere. Iako u Briselu nerado govore o tome, svjesni su da bi lakše i jeftinije izašli na kraj sa cijelim Balkanom ako bi bio ujedinjen.
Kome bi išla naruku obnova jugoslovenskog prostora, koji su ekonomski i politički razlozi za takav projekat? Ko bi od njega imao interes, šta bi on značio za balkanske narode, a prije svega za Srbiju?
Istoričari smatraju da takvo ujedinjenje suštinski znači obespravljivanje Srbije.
– Ovdje se radi o političkom ukrupnjavanju regiona, koji je prvo usitnjen kako bi srpska nacija bila podijeljena i obespravljena, a ovo “ujedinjavanje” treba da posluži da bude obespravljena i srpska država, koliko god mala ona bila – kaže za srbijanske “Novosti” istoričar Čedomir Antić.
On ocjenjuje da zamisao da bivša Jugoslavija bude u izvjesnoj mjeri obnovljena predstavlja suštinski lošu namjeru pojedinih njemačkih i britanskih političara i intelektualaca prema narodima Balkana.
– Ako je Jugoslavija bila dobra, zašto onda EU i SAD nisu pomogle njenu demokratizaciju i modernizaciju? Zašto su pomogle i ozvaničile njeno uništenje – pita Antić, te zaključuje:
– Stvaranje nezavisnih država na ovim prostorima podrazumjeva uspostavu elementarne ravnopravnosti. Slovenija i Hrvatska su priznate kao nezavisne i unitarne, primljene u EU, pružena im je pomoć u obespravljivanju manjina, Makedonija i BiH su silom održane kao nezavisne države, Srbiji je oteto Kosovo, nametnuta AP Vojvodina i sada još, umjesto da stupi u EU kao nezavisna država, treba da bude u nekakvoj zajednici sa Zagrebom. Reč je o cinizmu, licemmerju, a možda i šovinizmu pojedinih evropskih političara.