zvestilac EP za Srbiju Dejvid Makalister naveo da države Zapadnog Balkana treba što prije da se spreme za članstvo u EU jer bi mogle potpasti pod uticaj drugih.
On je zatražio da se zemlje regiona već sada uključe u proces odlučivanja u Uniji.
Makalister je, u intervjuu njemačkom listu “Velt”, istakao da svih šest zemalja Zapadnog Balkana može pristupiti EU, ukoliko ispune u potpunosti zahtjevne pravne, ekonomske i političke uslove.
“EU je u interesu da ima dobre odnose sa zemljama Zapadnog Balkana. Ili ćemo da izvozimo stabilnost na Zapadni Balkan, ili će nestabilnost regiona ugroziti ostatak našeg kontinenta”, rekao je on.
Izvjestilac Evropskog parlamenta je ukazao da se radi o evropskim državama, koji su okružene članicama EU.
“Te zemlje imaju dugoročnu evropsku perspektivu. Nova strategija Evropske komisije treba da ohrabri te zemlje da nastave doslijedno da idu u pravcu EU i sprovode potrebne reforme”, objasnio je on.
Naveo je da su pojedine zemlje regiona još daleko udaljene od mogućeg pristupa EU i dodao da to nije razlog da se Unija povuče sa Balkana, jer ako to učini onda će drugi doći i zauzeti njeno mjesto, a djelimično su već prisutni.
“Balkan je dospio u središte geostrateških interesa. Posmatramo već godinama rastuće aktivnosti Turske, Rusije, Kine i zalivskih zemalja. Interesi su veoma različiti, ali na kraju se uvijek radi o proširenju sfere uticaja”, naglasio je njemački političar.
Ukazao je da je Rusija već izgradila svoje medijsko prisustvo u pojedinim zemljama regiona, i pokušava da kroz kampanju dezinformacije ciljano preuzme uticaj, što daje povod za zabrinutost.
Na pitanje da li postoji rizik od aneksije određenih teritorija na Balkanu, Makalister je odgovorio da se ne radi o aneksijama, već da se moraju obazrivo pratiti rastuće aktivnosti. Na konstataciju da Moskva traži saveznike na Balkanu i da isporučuje borbene avione Srbiji, Mekalister je podsjetio da Beograd ima tradicionalne tesne veze sa Moskvom.
“Istovremeno Srbija učestvuje i na NATO vježbama, učestvuje i u civilnim i vojnim operacijama EU. Tako sam video srpske sanitetske oficire u Maliju, gdje su u misiji zajedno sa njemačkim vojnicima”, rekao je on.
Na pitanje da li su dopustive isporuke oružje iz Rusije kandidatu za članstvo EU, Makalister je objasnio da zemlja koja namjerava da pristupi Uniji mora postepeno da se približi zajedničkoj spoljnoj i bezbjednosnoj politici. “To važi i za Srbiju. Na kraju odlučuju, jednoglasno, članice EU da li kandidat ispunjava preduslove u određenim političkim oblastima”, naglasio je on.
Makalister je, u vezi strategije Evropske komisije, rekao da se može raspravljati da li je bilo korisno govoriti o datumu pristupa, ali istovremeno ukazuje da je 2025. indikativni datum, koji se odnosi na najbolji mogući scenario.
“To je politički signal ohrabrenja. Pristupanje EU zavisi prije svega od toga da li jedna zemlja ispunjava zahtjevne političke, pravne i ekonomske preduslove. Odlučujuća je supstanca, ne postoji nikakav automatizam”, istakao je on.
Isto tako je ukazao da je još dug put do članstva u EU.
“Međutim već sada bi trebalo da se uzmu u obzir interesi zemalja Zapadnog Balkana u procesu odlučivanja EU. To važi, na primjer, i u vezi izgradnje zajedničkog tržišta, saobraćajne infrastrukture i enrgetske mreže. Radi se o tome da se region veže za EU. Kada ljudi budu osjetili da se napreduje korak po korak, povećava se spremnost za reforme”, uvjeren je Makalister.