Ovu tezu potvrđuje i nedavna krivična prijava, koju je crnogorska policija podnijela protiv zloglasnog ubice Sretka Kalinića (41) zvanog Zvijer, člana nekadašnjeg “zemunskog klana” i jednog od osuđenih za atentat na bivšeg srpskog premijera Zorana Đinđića. U Crnoj Gori Kalinića terete za brutalno ubistvo Gorana Pejovića (29) iz Nikšića i ranjavanje dvojice njegovih prijatelja, sredinom avgusta 2008. godine u Budvi.
Kalinić, koji je rođeni Zadranin, nastanjen u Beogradu, godinama je važio za plaćenog ubicu i izvršioca najtežih krivičnih djela na prostorima bivše Jugoslavije. Uhapšen je poslije ranjavanja, sredinom juna 2010. godina u Zagrebu, nakon čega je izručen Srbiji, te je kao član “zemunskog klana” osuđen na jedinstvenu kaznu od 40 godina zatvora zbog učešća u ubistvu srpskog premijera i niza likvidacija koje je izvršio kao pripadnik te kriminalne grupe.
– Već u prvim danima istrage, nakon ubistva mladog Nikšićanina, utvrđeno je da je Pejović likvidiran greškom, odnosno da je maskirani ubica s perikom i šeširom greškom usmjeren na njega, umjesto na poznatog budvanskog biznismena Ivana Delića, koji je sjedio za susjednim stolom. Više nema nikakve sumnje da je likvidacija bila naručena, a da je za prljavi posao angažovan čovjek koji nema nikakve veze sa Crnom Gorom – pričaju za Press izvori iz crnogorske policije.
Čuvaju jedni druge
Istovremeno, nekadašnji operativac Službe državne bezbjednosti SFRJ Božidar Spasić ističe da saradnja kriminalaca u regiji nikada nije ni prestajala, te da ratovi i nestanak bivše države na njihove odnose nisu uticali.
– Za razliku od tog vremena, saradnja među kriminalcima danas je mnogo bolja, jer je za to stvoreno nekoliko bitnih uslova. Prvi i osnovni jeste činjenica da ljudi s one strane zakona više nemaju jedan pasoš i nisu u jedinstvenoj bazi podataka, već vrlo lako dolaze do šest ili čak sedam putnih isprava, uglavnom lažnih koje se nabavljaju falsifikovanjem. Drugi, veoma bitan uslov za saradnju jeste pomaganje u izvršenju krivičnih djela i obezbjeđivanje skrovišta izvršiocima krivičnih djela, takozvanih “štekova”. Na taj način neki ubica može se kriti u komšiluku i biti potpuno bezbjedan, jer ga štiti grupa za koju je uradio posao – objašnjava Spasić.
On dodaje da se, kroz njegov radni vijek u DB-u, nije desilo da se kriminalci iz bivših republika sukobljavaju zbog teritorija, već da je do rijetkih obračuna dolazilo uglavnom povodom podjele plijena ili nepoštovanja dogovora.
– Oni su prosto upućeni jedni na druge i mnogo im je lakše da rade kada znaju da ubica iz Crne Gore ima zaštitu u Sloveniji, ili onaj iz Zagreba u Beogradu – naglašava Spasić.
Bivši operativac nekadašnje Službe državne bezbjednosti ističe da su odnosi regionalnih kriminalnih grupa sve bolji, jer nijednom od tih klanova nije cilj da se međusobno sukobljavaju.
– Policijske agencije u regionu proteklih godina uradile su mnogo na saradnji, prvenstveno u razmjeni podataka, što je uticalo i na kriminalce da se ujedine. U odnosu na Evropu, ovo “tržište kriminala” veoma je malo i balkanske grupe traže način da opstanu, odnosno da što bolje i šire razviju svoje poslove – zaključuje Spasić.
Sve za lovu
Prema istraživanjima međunarodnih institucija, organizovani kriminal na Balkanu nema i ne priznaje nikakve granice, pošto one koji se bave švercom narkotika, krađama, prostitucijom i krijumčarenjem ljudi interesuje samo zarada.
– Kriminalne grupe na prostoru bivše Jugoslavije imaju zajednički interes da prave profit, pa im prevazilaženje etničkih razlika ne predstavlja problem. Tako Srbi u kriminalnim poslovima mogu sarađivati s Albancima ili Hrvatima i to im nije prepreka – objašnjavaju stručnjaci za praćenje kriminala na Univerzitetu Masarik u češkom gradu Brno.
Brojni su primjeri “uspješne međunarodne saradnje” kriminalaca s prostora bivše Jugoslavije o kojima su mediji u regionu pisali prethodnih godina. Jedan od najpoznatijih slučajeva jeste istraga protiv kontroverznog biznismena Nasera Keljmendija iz Peći, kojem se zbog niza krivičnih djela na prostoru BiH trenutno sudi u Prištini. Mnogi kriminalci iz BiH već su osuđeni pred sudovima u Srbiji, dok se brojna nerasvijetljena ubistva u regionu povezuju upravo s naručenim likvidacijama, čiji direktni izvršioci su, kako se vjeruje, došli iz neke od susjednih zemalja i obavili “prljavi posao”.
Da ubice nakon krvavih zločina utočište pronalaze prelazeći državne granice, pokazao je i slučaj iz prošlog mjeseca, kada je u Zvorniku uhapšen Beograđanin Stefan Blagojević (25), kog terete da je, zajedno sa bivšim pripadnikom “Crvenih beretki” Predragom Ratkovićem (40), u centru Beograda izrešetao Vladimira Bjelanovića (37). Blagojević je uhapšen tri dana nakon zločina sa falsifikovanim pasošem BiH, na ime Drage Crnomarkovića.
