Kosovsko iskustvo za Karabah


Zamrznuti konflikt od 1992. s vremena na vrijeme bukne kao početkom aprila kada je u sukobima stradalo 80 ljudi. Autor analize Kritof Benedikter pita se da li bi možda kosovski primjer mogao da bude inspiracija za razrješenje statusa kvo u Karabahu.

Prema praksi zapadnih država, piše Benedikter, moglo bi se zamisliti da rješenje bude široka autonomija za region u okviru Azerbejdžana koju bi garantovale neke države ili savezi. 

„Ipak, u realnom okruženju južnog Kavkaza takvo rješenje djeluje neostvarivo. Jer je de fakto država Nagorno Karabah demokratski uređena zajednica sa redovnim slobodnim izborima i raznovrsnim partijskim krajolikom. Azerbejdžan je, nasuprot tome, viđen kao autoritarno vođena država koja u raznim listama demokratskih standarda redovno završava tik ispred Saudijske Arabije ili Irana. Pristanak Bakua na autonomiju omražene etničke manjine ne bi imao veliku vrijednost.“

„Kako bi moglo da izgleda rješenje koje uvažava aspekte demokratije i ljudskih prava? Razumljivo je da Azerbejdžan ne može da se pomiri s gubitkom teritorija oko Nagorno Karabaha, koje Jermeni posmatraju kao bezbjednosni pojas. Iz tih su oblasti proterane stotine hiljada ljudi koji imaju pravo na povratak. Održivo rješenje bi moglo da počiva na principu etničko-teritorijalne proporcionalne podjele.“

„Uvijek se iznova kao mogući presedan pominje odvajanje Kosova od Srbije. Može se raspravljati koliko je to poređenje pogodno, ali bi svakako i u slučaju Kosova novo povlačenje granica na principima etničko-teritorijalne proporcionalnosti moglo da olakša održivo rješenje. Sjeverno Kosovo koje naseljavaju Srbi bi tako de fakto istupilo iz albanske republike Kosova, čime bi srednjeročno bila predupređena upravo ona situacija u kojoj su kosovski Albanci dugi niz godina morali da žive u Jugoslaviji to jest Srbiji“, piše Benedikter u listu Prese.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.