Evropski zvaničnici saopštili su da je EU preduzela određeni broj opsežnih logističkih i administrativnih koraka za formiranje Specijalnog suda za ratne zločine na Kosovu, koji će djelovati u Hagu.
Portparolka Specijalnog predstavnika EU i Kancelarije EU na Kosovu Dinka Živalj potvrdila je za RSE da je proces zapošljavanja počeo i da je prvi konkurs za osoblje ovog suda zatvoren 27. maja. Ovaj konkurs, međutim, nije obuhvatio radna mjesta za sudije.
“Očekuje se da se tokom ljeta održi drugi, sveobuhvatni konkurs, kad će biti zaposlene i sudije. Takođe se planira da, kada se ispune svi početni zahtjevi, specijalne komore na Kosovu pravovremeno održe konferenciju za štampu na koje će javnosti objasniti trenutni proces i svoj mandat”, kazala je ona.
Potpredsjednik Skupštine Xhavit Haliti navodi da kosovske institucije nemaju razloga da ne sarađuju sa ovim sudom. Kako dodaje, niko nije želio formiranje jednog takvog suda, ali vjeruje da će sud dokazati da je borba Oslobodilačke vojske Kosova bila čista i pravedna.
“Na Kosovu nema nerješenih pitanja. Do sad je sve ono što je bilo potrebno za formiranje suda usvojeno u Skupštini i prosleđeno Briselu. Sada ostaje da Brisel izvrši regrutaciju sudija”, kazao je on.
Isto navode i u Vladi Kosova. Pravni savjetnik premijera Besnik Berisha kaže da je to pitanje okončano i da Vlada ne bi trebala da se dalje mješa u sistem pravosuđa.
“To je sada u rukama pravosuđa, pitanje kojim će oni da se bave, i svako mješanje Vlade bi bilo ugrožavanje podjele vlasti”, kazao je Berisha.
Konačno razjašnjenje
Dren Doli iz Grupe za pravne i političke studije naglašava važnost saradnje kosovskih institucija sa Specijalnim sudom.
“To je jedna obaveza koju je Kosovo preuzelo. Neophodno je da Kosovo sarađuje sa Specijalnim sudom, kako bi se njegov mandat završio što prije i da se pitanja koja ovaj sud pokrene razjasne jednom zauvjek”, naveo je on.
Specijalni sud treba da se bavi navodima iz izvještaja švicarskog senatora Dika Martija, koje je predstavio Savijetu Evrope, o navodnoj trgovini ljudskih organa srpskih civila od strane bivših pripadnika Oslobodilačke vojske Kosova (OVK).
Marti je u izvještaju kao glavnog vođu grupe koja se organizovano bavila kriminalom izdvojio Hashima Thaçija, novoizabranog predsjednika Kosova.
U međuvremenu, navode Dika Martija je istražio američki tužilac Clint Williamson, koji je jula 2014. saopštio da je Specijalni istražni tim došao do neospornih dokaza za podizanje optužnice za zločine protiv pojedinih bivših rukovodilaca Oslobodilačke vojske Kosova, ali da nije bilo dokaza o trgovini organima.
Specijalni sud za ratne zločine na Kosovu biće formiran u Hagu i baviće se istragom zločina koje su “pripadnici Oslobodilačke vojske Kosova počinili nad etničkim manjinama i političkim rivalima”.
Sud će biti pod nadležnošću međunarodnih tužioca i sudija, a finansijska sredstva će se obezbjediti iz EU fondova.
Najstrožija kazna koju Specijalni sud može izreći osuđenom licu je kazna doživotnog zatvora.
Zatvorska kazna se izdržava u državi koju odredi predsjednik Suda, iz niza država koje izraze spremnost da prihvate osuđena lica.
