Kao odgovor na albanske proteste, jugoslovenske vlasti su proglasile vanredno stanje i na demonstrante poslali vojsku, što je dovelo do eskalacije nasilja, pri čemu je poginulo nekoliko desetina lica, uglavnom albanskih đaka i studenata.
Nakon nasilnog gušenja demonstracija na Kosovu, došlo je do velike podjeljenosti između Srba i Albanaca – Srbi su tražili ograničenje autonomije Kosova a Albanci su tražili državnost.
Demonstracije koje su izbile godine 1981. nisu bile prve u istoriji Prištinskog Univerziteta. 27. novembra 1968. godine su se albanski studenti također okupili sa zahtjevima da Kosovo postane republika, ali su se mirno razišli već idući dan, kada su u Prištinu došle jedinice JNA.
Nezadovoljni položajem svog naroda, albanski studenti su organizovali demontracije sloganom “Kosovo republika”. Nezadovoljstvo je posebno bilo izraženo na Univerzitetu u Prištini čijih je 20.000 studenata činilo oko 10 % stanovništva grada. Većina studenata su bili albanske nacionalnosti, odnosno upisani na studije albanologije, književnosti i drugih društvenih nauka, što je u uslovima ekonomske krize njihovo zapošljavanje činilo prilično upitnim. Veliki broj nastavnika, ali i udžbenika, je bio iz tadašnje Albanije u kojoj je na vlasti bio staljinistički režim Envera Hodže. Zbog toga je za organizatore demonstracija bilo karakteristično da su u ideološkom smislu pripadali ekstremnoj ljevici, odnosno postojeći sistem SFRJ odbacivali ne samo zbog neravnopravnog položaja kosovskih Albanaca u odnosu na konstitutivne narode Jugoslavije, nego i zbog “revizionističkog” skretanja koje je u odnosu na marksizam-lenjinizam albanskog tipa predstavljao jugoslovenski sistem samoupravnog socijalizma.
Demonstracije su započele 11. marta 1981. u kantini studentskog doma, gdje je kao povod poslužila loša kvaliteta hrane. Ispočetka su izvikivane isključivo parole socijalne prirode, da bi se potom počele izvikivati parole koje ukazuju na položaj Kosova u Jugoslaviji (“Trepča radi, Beograd se gradi”). Pokrajinske vlasti su reagirali tako da su na studente tokom noći poslale miliciju. Pohapšeno je nekoliko desetina studenata, pokrajinsko rukovodstvo je potom na izvanrednom sastanku osudilo demonstracije, te se činilo da je kriza završena.
U noći 15/16. marta, je izbio i požar u Manastiru Pećka patrijaršija, u kojem su izgorjeli neki objekti, ali niko nije povrijeđen. Na osnovu uviđaja je zaključeno da je najvjerovatnije izbio uslijed loših instalacija, ali Crkva smatra da je podmetnut.
Nova eskalacija protesta se dogodila kada je na Kosovo 26. marta došla Štafeta mladosti. Dotada rutinska režimska manifestacija, na kojoj su nosile Titove slike, je iskorištena za masovna okupljanja na kojima su studenti ispočetka tražili da se iz zatvora puste njihovi zatvoreni kolege. Dio radikala je također pokušao oteti štafetu kako bi simbolički izrazio otpor titoističkom režimu. Studentima su se tada počeli masovno pridruživati i radnici i seljaci, a izvikivane su parole “Kosovo republika”, “Živeo Adem Demaći” (tada u zatvoru), te “Sloboda, jedinstvo, demokratija” i “Hoćemo ujedinjenje svih albanskih zemalja”. Veliki broj građana Kosova se pridružio njihovim zahtjevima. Osim u Prištini, protesti su se proširili i po drugim kosovskim gradovima, a po nekim procenama, na njima je učestvovalo milion ljudi.
Suočene s takvim izlivom narodnog neraspoloženja, pokrajinske vlasti su naredile miliciji da ga zaustavi brutalnom silom. Tada je, prema službenim podacima, povrijeđeno 30-ak lica, a širom pokrajine je došlo do masovnih hapšenja. Međutim, protesti su se nastavili 30. marta kada su studenti tri najveća prištinska fakulteta stupili u štrajk. Demonstracije su se nastavile, pa je Pokrajinski sekretarijat za narodnu odbranu zatražio da na ulice izađe vojska. Istovremeno su na granici sa Srbijom počele nicati improvizovane blokade s ciljem da se spreči dolazak eventualnih milicijskih pojačanja iz Beograda. Prema navodima admirala Branka Mamule su, pak, zabilježeni i pokušaji napada na vojna skladišta u kojima je oružje i opremu držala Teritorijalna odbrana Kosova.
Nakon krvavog gušenja albanskih protesta, nastali su mnogi problemi, pogoršani su politički i međunacionalni odnosi na Kosovu i došlo je do mržnje prema JNA.
Zavedena je neka vrsta vojne uprave nad Kosovom, a armija od tada ima ključnu političku ulogu. Posljedice zavođenja vanrednog stanja su bile destruktivne za politički status Kosova, ekonomiju, zdravstvo, školstvo, nauku, kulturu, medije, kao i za život stanovništva u celini.
Po uvođenju vanrednog stanja, došlo je do eskalacije policijskog nasilja nad Albancima, koji su narednih godina bili izloženi represiji i masovnim hapšenjima.
