Kosovske vlasti pozivaju građane na pretežno srpskom sjeveru da učestvuju na lokalnim izborima 3. novembra, kad će se po prvi put na Kosovu održati lokalni izbori na cijeloj njegovoj teritoriji otkako je zemlja 2008. ostvarila nezavisnost.
Predsjednica Atifete Jahjaga izjavila je da će učešće građana iz srpskih zajednica njima omogućiti da izaberu svoje zakonske i legitimne lidere. “Po prvi put u Republici Kosovo, izbori će se održati na cjelokupnoj teritoriji zemlje,” izjavila je ona.
Jahjaga je odaslala poruke pripadnicima srpske zajednice na sjeveru tokom posjete 3. jula Štrpcu, mjestu s pretežno srpskom populacijom. Tokom te posjete, ona se susrela i s načelnikom Štrpca Bratislavom Nikolićem i njegovim zamjenikom Beqirom Fejzullahuom.
“Želim pozvati sve građane Republike Kosovo, posebno građane srpske zajednice u sjevernom dijelu teritorije Republike Kosovo, na učešće na slobodnim izborima, na demokratskim izborima i na pravičnim izborima, na vršenje svojih prava na izbor predstavnika koji će govoriti u njihovo ime i doprinositi poboljšanju njihovog života i blagostanja,” izjavila je Jahjaga.
Učešće Srba sa sjevera Kosova na lokalnim izborima predstavljalo je jednu od 15 tačaka briselskog sporazuma postignutog u aprilu između kosovskog premijera Hashima Thacija i srbijanskog premijera Ivice Dačića. Izbori za općinske skupštine i načelnike bit će održani u četiri općine na sjeveru, a to su Leposavić, Zubin Potok, Zvečan i sjeverna Mitrovica.
Zadnji lokalni izbori na Kosovu održani su 2009. i bojkotovani su od strane većine srpskog stanovništva. Zvaničnici pokušavaju spriječiti sličan bojkot i ove godine.
“Još uvijek ima vremena do novembra. Ko zna šta će se desiti do tad? Ako budem mogao glasati sa svojom ličnom kartom i srbijanskim državljanstvom, sigurno ću to učiniti,” izjavio je 47-godišni prodavac Borko Stanić.
Dejan Pavićević, oficir za vezu Beograda u Prištini, izjavio je da odluka o učešću srpskog stanovništva na izborima neće biti donesena dok to ne potvrde srbijanske vlasti.
“Prvo ćemo saslušati komentare beogradskih zvaničnika i krenut ćemo odatle. Ja bih ostavio premijeru i zamjeniku premijera, kao i predsjedniku republike da o tome prvi govore,” izjavio je Pavićević za novinare.
Načelnik Gračanice Bojan Stojanović izjavio je da je spreman učestvovati na izborima na Kosovu na jedinstvenoj listi koju bi predložio Beograd.
“Spas srpskog naroda u ovom regionu leži u jedinstvu. Spreman sam razgovarati sa svima. Pozivam sve nas da se ujedinimo,” izjavio je Stojanović.
Dragan Popović, izvršni direktor Centra za politike u Beogradu, izjavio je da vlada Srbije, koja očekuje da će dobiti konačnu odluku o početku svojih pregovora s EU već par sedmica nakon izbora na Kosovu, ima i moć i motivaciju da Srbe na sjeveru Kosova uvjeri da trebaju glasati.
“Jedno od najvažnijih pitanja za sprovedbu sporazuma je izborni proces i formalni kraj paralelnih struktura na sjeveru Kosova. Učešće Srba na izborima na Kosovu bit će konačni znak da Kosovo ima političku jurisdikciju nad svojom cjelokupnom teritorijom i da dolazi do] kraja srpskog paralelnog sistema, barem u okviru političkih institucija. To je vrlo važno i na praktični i na simbolički način,” izjavio je Popović.
Kosovski politički komentator i univerzitetski profesor Belul Beqaj saglasio se s tim.
“Beograd će pokušati uspostaviti jedinstvenu politiku po pitanju izbora, pokušavajući kontrolisati [iz Beograda] Srbe koji su lojalni državi Srbiji,” izjavio je Beqaj za SETimes.
Petrit Zogaj, izvršni direktor pokreta Fol (Progovorimo) iz Prištine, izjavio je da će lokalni izbori predstavljati ozbiljan ispit.
“Znajući da Beograd ima uticaj već 14 godina i sigurno ga ima još uvijek, naravno da je problematično otkloniti taj uticaj u kratkom vremenskom roku. Srbima sa sjevera trebat će vremena da shvate da bi se njihova budućnost trebala okrenuti ka Prištini, a ne kako je bilo do sad, da se orijentiše prema manipulacijama iz Beograda,” izjavio je Zogaj.
