Analitičari Međunarodnog instituta za bliskoistočne i balkanske studije (IFIMES) iz Ljubljane smatraju da je, kako kažu, demontaža “sijamskog” režima kosovskog predsednika Hašima Tačija i albanskog premijera Edija Rame možda najbolje polazište za početak rada specijalnog izaslanika SAD za Zapadni Balkan Metjua Palmera, prenosi Tanjug.
U najnovijoj analizi IFIMES-a, povodom predstojećih prevremenih izbora na Kosovu analitičari kažu da ako Palmer ne pokrene procese u pojedinim državama, odnosno ne ojača i ne ohrabri institucije za obračun sa kriminalom i kriminalcima ne mogu se očekivati nikakvi ozbiljniji rezultati njegovog angažmana.
Imenovanje Palmera, ukazuju analitičari, dolazi u vreme vrlo zapletenih i napetih odnosa na Zapadnom Balkanu, koji su, prema njihovom tumačenju, dobrim delom posledica dugogodišnje američke odsutnosti iz regiona.
Ključni problem Zapada u protekom periodu je, smatraju, to što je partnerske odnose, uglavnom, gradio sa političko-kriminalnim strukturama u regionu.
Zbog toga će, kažu, SAD morati da angažuju američke agencije za borbu protiv kriminala i korupcije, da pomognu u obračunu sa mafijom na Balkanu, kao što su pomogle Italiji posle Drugog svetskog rata u obračunu sa mafijom.
IFIMES ističe da će, pritom, na početku biti važno detektovati pojedince i politike koje predstavljaju remetilački faktor.
Zbog toga se, navode, očekuje, da će se uskoro pojaviti imena novih pojedinaca ili subjekata iz regiona, koji će biti uvršteni na “crnu listu” američke administracije.
Analitičari ukazuju da bez obračuna sa kriminalom, korupcijom odnosno dekriminalizacijom regiona neće biti moguće sprovesti nijedan ozbiljan politički proces i omogućiti ekonomski razvoj te osigurati trajan mir i dugoročnu stabilnost. Zbog toga je, smatraju, važno, da se ti procesi koordiniraju i usklađuju sa EU, jer najviše sredstava u regiji su sredstva EU, koja su često predmet kriminala i korupcije.
Posebno izdvajajući pitanje dekriminalizacije Albanije, u analizi IFIMES-a opširno se podseća na politički put premijera Edija Rame, za kojeg kažu da je na vlast došao 2013. uz pomoć “muškaraca jake ruke – iz podzemlja”, uključujući nekoliko regionalnih bosova, koji su mu obezbedili “mišiće i novac” za izbore. Rama je političar sa najdužim stažom u Albaniji na različitim funkcijama, na kojima je već 20 godina, ukazuju analitičari i napominju da skoro identičan politički staž ima i kosovski predsednik Hašim Tači.
U analizi IFIMES-a ističe se da je Albanija, između 2014. i 2017, postala glavna zemlja nelegalni proizvođač kanabisa i za trgovinu ljudima u Evropi, što su potvrdili EU, Europol, američki Stejt Department i Ujedinjene nacije.
Podseća se da je nakon javnog objavljivanja službenih prisluškivanja 30. januara ove godine, otkriveno da je na desetine Raminih ljudi uhvaćeno u saradnji sa organizovanim kriminalom u kupovini glasova, zastrašivanju birača, falsifikovanju dokumenata i drugim kriminalnim aktivnostima, pre i za vreme opštih izbora 2017.
Sada su, ističe se u analizi, jasni dokazi o dosluhu na visokom nivou između socijalističke vlade i trgovaca narkoticima, što je omogućilo procvat proizvodnje i trgovine drogom. Ukazuje se i da su “na nelegalnim lokalnim izborima održanim 30. juna ove godine potvrđeni navodi o kriminalnoj prirodi režima Edija Rame”.
Stoga, analitičari upozoravaju, da se u Evropi postepeno stvorila percepcija, da su “Albanci kriminalizovana nacija, ponajviše zahvaljujući, prvenstveno, Ediju Rami i Hašimu Tačiju, ali i drugim kriminalizovanim albanskim čelnicima”.
Otuda, kako prenosi Tanjug, proističe niz pitanja kao što su:
Zašto od Edija Rame, ali i drugih visokih zvaničnika Albanije dolaze ideje o stvaranju “Velike Albanije”, odnosno udruživanju ili prisajedinjenju Albanije i Kosova, kada je Albanija punopravna članica NATO, a taj vojni savez štiti teritorijalni integritet svake svoje članice?
Zašto se nivo kriminala i korupcije u Albaniji enormno povećavao dolaskom Edija Rame na poziciju premijera te države, kao i zašto NATO sve vreme prećutkuje destruktivno delovanje premijera Rame, odnosno zašto NATO oštro ne reaguje.
Analitičari, naime, smatraju da je svojim dosadašnjim delovanjem premijer Albanije Edi Rama, kako kažu, “porazio NATO, odnosno celokupni sistem NATO vrednosti”.
Otuda se, ističu analitičari, postavlja pitanje: Ko u NATO savezu snosi odgovornost za odobravanje nedopustivog ponašanja i destruktivnog delovanja Edija Rame, jer Albanija je, ipak, punopravna članica NATO-a.
