U mnogim zemljama u regionu postoje navijačke grupe koje su bliske politici, a koje svašta rade na fudbalskim utakmicama.
“One dobro služe državnom vrhu u prikrivanju problema unutar zemlje”, kažu sportski analitičari na Kosovu.
Sociolozi smatraju da za nacionalističko divljanje, Balkan nije izuzetak, ali dodaju da fudbal postaje arena za ispoljavanje, ne samo ekstremno nacionalističkih ponašanja navijača, već i za prouzrokovanje incidenata koji štete, ne samo fudbalu, već i međuljudskim odnosima.
Arbnor Morina, fudbalski trener i sportski analitičar, kaže da je nacionalističko divljanje navijača odraz svega onoga što se dešavalo na ovim prostorima u zadnjih 20 godina, odnosno, nakon, raspada Jugoslavije.
“Međutim”, dodaje on, “ovaj fenomen se dešava u cijeloj Evropi i on prevazilazi sve ono što je sportski”.
“Ako krenemo od činjenice da u mnogim zemljama u našem okruženju imamo navijačke grupe koje su bliske politici i određenim političkim partijama, onda, kako se mjenja vlast, tako se jača ili gubi snaga tih grupa koje mogu da naprave sve, čak i na fudbalskim utakmica, što je neprihvatljivo. Na kraju krajeva, nije u saglasnosti sa važećim dokumentima UEFA-e. S druge strane, one im lijepo koriste da se prikrije ekonomska situacija, socijalna situacija, da se prikriju problemi oko raznih sporazuma koji, htjeli ne htjeli, moraju da se postignu sa zemljama u okruženju. Ako želite biti dio EU, morate usaglasiti sve stvari sa EU. U određenim trenucima, radi očuvanja svojih pozicija u politici, onda se sve prebacuje na sport, na najlošiji mogući način, da bi se prekrili nedostaci u samim državama”, kaže Morina.
On dodaje da njima pomažu i ljudi sa strane – kao što su određeni tabloidi, novine, koje liju ulje na vatru. To svima šteti, dodaje on, najviše sportistima, ali i onim ljudima koji vole da prisustvuju takvim događajima.
Sociolog Ismail Hasani ističe da je neizbežna kulminacija etničke euforije u najpopularnijem sportu – fudbalu. To nije izuzetak samo na Balkanu, već na svim kontinentima gdje se održavaju utakmice međunarodnog karaktera.
“Međutim, u pojedinim slučajevima, kao što je bila utakmica Srbije i Albanije – to je drugi slučaj jer je tu bio veliki incident gdje su odgovorni organi preduzeli mjere. Isto tako, utakmica između Crne Gore i Rusije je takođe prevazišla navijački duh jer je to incident. U zadnjoj utakmici Albanije i Armenije mislim da je bilo stvarno korektnog navijanja, skandiranja. Albanci sa Kosova su otišli u Eljbasanu da prate utakmicu. To je sasvim razumljivo jer više od polovine igrača albanskog tima je sa Kosova. Ipak, fudbal postaje arena za ispoljavanje, ne samo ekstremno – nacionalističkih ponašanja navijača, već i prouzrokovanje incidenata koji štete, ne samo fudbalu, nego i međuljudskim odnosima na jugoistoku Evrope”, kaže Hasani.
Ismail Hasani dodaje da u mnogo slučajeva državni organi ne mogu da spreče takve incidente jer je pre svega u pitanju gomila ljudi, sa posebnim mentalitetom navijača, koji podrazumijeva i agresivnost.
“Tada treba razumijeti i državne organe koji nekada nisu u mogućnosti spriječiti incidente koji ne služe nikome”, navodi Hasani.
Podsjetimo, prošlogodišnju utakmicu Srbije i Albanije, navijači na Kosovu su doživjeli kao pobjedu albanske nacionalne reprezentacije, u kojoj je devet igrača sa Kosova. Tada se na Kosovu slavilo dva dana. Za navijače je poseban trenutak bio kada se nad stadionom u Beogradu zaviorila albanska zastava.
