Godina političke krize, migracije i borbe protiv ekstremizma na Kosovu

Neuspjeh privatizacije Pošte i telekomunikacija, potom i neuspjeh formiranja Oružanih snaga Kosova, dokazali su političku nemoć te vlade. Bivši premijer je na godišnjici nezavisnosti Kosova u februaru obećao transformaciju Bezbjednosnih snaga Kosova u Oružane snage.

„Ovo je posljednja parada Bezbjednosnih snaga Kosova u čast Dana nezavisnosti a pod tim imenom. Dijeli nas veoma kratko vrijeme, nedjelje ili možda mjesec dana, kada će se formirati Oružane snage Kosova“, kazao je tada Thaçi.

Vlada je ubrzo izradila zakon o Oružanim snagama ali ta transformacija je zahtjevala i ustavne izmjene, odnosno, dvotrećinsku većinu poslanika nevećinske zajednice. Srpski poslanici su međutim bojkotovali sjednicu na kojoj je trebalo da se izglasa taj zakon. A s obzirom da je izgubljena i većina u Skupštini, otvoren je put za vanredne izbore, nakon raspuštanja Skupštine uz dogovor dviju najvećih partija.

Tokom predizborne kampanje partije su najviše obećavale otvaranje novih radnih mjesta – Hashim Thaçi obećao je čak i 200 hiljada takvih, a Isa Mustafa 120 hiljada. S druge strane, lider opozicionog Samoopredjeljanja, Albin Kurti, obećavao je uspostavljanje reda i zakona, te je često podsjećao da ukoliko ovaj pokret bude na čelu, borba protiv korupcije i kriminala će početi od visokih vladinih i opštinskih zvaničnika.


Na izborima je takođe učestvovala Srpska lista, koju je fomirao zvanični Beograd. Izbori koji su uslijedili ocjenjeni su najboljim izborima do sada na Kosovu. Najviše glasova ponovo je dobila Demokratska partija Hashima Thaçija.

„Kosovo treba da bude ponosno. Ovim izborima, Demokratska partija i Kosovo počinju s novom misijom“, kazao je Thaçi.

Veoma brzo, lideri opozicionih partija odlučili su da stupe u postizbornu koaliciju uz izgovor da neće dozvoliti da Thaçi ponovo bude na čelu vlade.

Međutim, najprije je zapelo kod mjesta predsednika Skupštine, koji je, odlukom Ustavnog suda, morao da bude iz pobjedničke partije, ali ta partija nije imala dovoljno glasova da on bude izabran.

Ta institucionalna kriza trajala je šest mjeseci, a ono što je obilježilo prekretnicu bile su i izjave američke ambasadorke na Kosovu, Tracey Jacobson prilikom jedne debate u Prištini.

“U situaciji smo gdje imamo odluku Ustavnog suda koja kaže da Demokratska partija Kosova (PDK) ima pravo da predloži predsjednika Skupštine, ali znam da i koalicija ima sporazum koji predviđa da Isa Mustafa bude predsjednik Skupštine, a Ramush Haradinaj premijer. Ali, ukoliko se građani pozivaju da izađu na ulice zbog toga što ovaj sporazum ne može da se sprovede, mislim da je to samo politički manevar”, kazala je Jacobson.

Predstojećih dana, opozicioni blok je već počeo da se gasi. Zbog nemogućnosti da ovaj blok dobije mjesto predsjednika Skupštine, lider Demokratskog saveza zahtjevao je premijersko mjesto, a na šta je ciljao i Ramush Haradinaj, lider Alijanse za budućnost Kosova.

Ubrzo, u koaliciju ulaze Isa Mustafa i Hashim Thaçi, a nakon tri nedjelje konsultacija, potpisuje se sporazum na osnovu kojeg je Isa Mustafa premijer, Hashim Thaçi njegov prvi zamjenik i ministar spoljnih poslova, sve do 2016., kada će inače kandidovati za mjesto predsjednika zemlje. Mjesto predsjednika skupštine pripalo je Thaçijevoj partiji.

Sporazum je otvorio put konstituisanju Skupštine, izboru vlade, a u koju je ušla i Srpska lista. Ova lista dobila je mjesto zamjenika premijera i dva ministarstva – za zajednice i povratak, i za administraciju lokalne samouprave.

Sredinom decembra, Kosovo je dobilo nove institucije a koje su preuzele odgovornost da nastave dijalog sa Beogradom, da formiraju Specijalni sud za ratne zločine, da usvoje zakon koji će spriječiti odlazak Kosovara na strana ratišta. Obećan je i ekonomski razvoj a kako bi se otvorila nova radna mjesta. Međutim, ono što je posljednje dane u 2014. karakterisalo jeste masovni odlazak mladih u zemljama Zapadne Evrope. Protiv ilegalne migracije govorili su svi političari.

Predsjednica Atifete Jahjaga je u godišnjem govoru ispred Skupštine rekla da to pitanje treba da bude velika briga svih institucija i političkih partija.

“Prizori nezaposlenih mladih koji skitaju trgovima naših gradova, gradova koji postepeno prijete da se pretvore u gradove duhova, ili prizori dugih redova za kupovinu jednosmjernih karata u pravcu fiktivnih nepostojećih adresa spašavanja, treba da uznemire našu dušu, da nas ostave bez sna. Naša je odgovornost da se suočimo i tražimo rješenje za potrebe naših građana. Mi snosimo odgovornost za neostvarene snove i za razočaranje građana sa državom“, poručila je.

Ono što je 2014. okarakterisalo jeste i akcija kosovskih bezbednosnih organa u hapšenju preko 60 lica koja se sumnjiče da su učestvovali u ratu u Siriji, na strani terorističkih organizacija. Međju uhapšenima su bili i imami džamija na Kosovu a protiv koji se vodila istraga zbog podsticanja mladih na ekstremistička dela.

Jahjaga je u nekoliko navrata jasno stavila do znanja da neće dozvoliti da Kosovo postane utočište ekstremizmu a niti izvor kriminalnih i terorističkih aktivnosti.

Međunarodno priznanje kosovskih sportista

Pozitivne vesti tokom 2014. su uglavnom dolazile iz sporta.

U godini kada se mjesecima odugovlačilo sa formiranjem institucija, sport na Kosovu je doživeo kulminaciju kada je u pitanju njegovo međunarodno priznanje.

Na samom početku godine Svetska fudbalska federacija FIFA dozvolila je Kosovu da igra prijateljske mečeve sa drugim selekcijama. Rukometni savez Kosova je zvanično primljen za punopravnog člana Evropske rukometne federacije.

Kosovska džudistkinja Majlinda Kelmendi je u avgustu odbranila zlatnu medalju na Svetskom prvenstvu u džudu, u kategoriji do 52 kilograma, a koje se održavalo u Moskvi. U aprilu je osvojila zlato na Evropskom prvenstvu u Francuskoj.

Kao punopravni član i Bokserski savez Kosova je primljen u Svetsku boksersku federaciju.

Šlag na tortu je svakako skorašnje učlanjenje Kosova u Međunarodni olimpijski komitet. To znači da Kosovo može sudelovati na kvalifikacijama za olimpijske igre, a takođe i na samim olimpijskim igrama u Bakuu 2015. i u Rio de Janeiru 2016. godine.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.