Prije nešto više od sto godina, 3. marta 1915. godine, u New Yorku je počelo prikazivanje najrasističkijeg filma u holivudskog historiji.
“Rođenje jedne nacije”, (‘The Birth of a Nation’) trosatna je drama koja prati dvije bjelačke porodice, jednu na sjeveru i jednu na jugu Amerike, u periodu koji je prethodio američkom građanskom ratu, tokom rata i u vrijeme obnove. Imao je premijeru u Los Angelesu 18. februara i bio je prvi dugometražni film koji je prikazan u Bijeloj kući.
Premijera u njujorškom “Liberty theateru” je, međutim, bila više od predstave, obzirom da su nastojanja režisera David Griffith da izazove veliki publicitet naišla na snažne proteste Nacionalnog udruženja za napredak obojenih (NAACP).
Prema riječima američkog historičara Leona Litwacka (“Past Imperfect, History According to the Movies”), film prikazuje Afroamerikance kao ‘nižu vrstu’, karakterističnu po ‘opakoj bestijalnosti’ i ‘primitivnoj seksualnosti’.
Walter Long (jedan od bijelaca koji u filmu glume crnce) pojavljuje se u ulozi Gusa, bivšeg radnika na plantaži, koji žudi za mladom i nevinom bjeljkinjom Florom Cameron (Mae Marsh). Da ne bi bila silovana, ona počini samoubojstvo.
I tu na scenu stupa Ku Klux Klan koji dolazi spašavati bijele južnjakinje, konkretnije junakinju koju igra zvijezda nijemog filma Lilian Gish.
Film u prvi plan ističe opasnost od crnačke vlasti. Afroamerikanci su prikazani kao državni zakonodavci, suci, porotnici, glasači i naoružani vojnici koji nameću ravnopravnost.
Prikazuje se kako bi izgledalo da su zakonodavci Južne Karoline tamnoputi – hodaju bosi, piju viski i jedu piletinu u parlamentu dok uvode zakon koji omogućava brakove između bijelaca i crnaca.
Izražavajući zahvalnost za nagradu Oscar, koju je prošle godine dobio za pjesmu “Glory” iz filma “Selma”, John Legend je upozorio “da je zakon o pravu glasa, za koji su se aktivisti za građanska prava borili 50 godina, ugrožen, ali u filmu “Rođenje nacije” su upravo crnci prikazani kao oni koji ugnjetavaju bijelce i tjeraju ih s ulica gradova.
Tek 97 godina kasnije Hollywood je ispravio pogrešnu Griffithovu sliku o velikom republikanskom abolicionisti Thaddeusu Stevensu, koji je poslužio kao inspiracija za lik negativca Austina Stonemana (igra ga Ralph Lewis).
Tommy Lee Jones je 2012. nominiran za Oscara za ulogu u filmu “Lincoln”, u kojem igra ovog hrabrog kongresmena koji se borio za emancipaciju i pravo glasa Afroamerikanaca i živio s tamnoputom ženom, prenosi Express.
