Perspektiva članstva u EU možda više nije dovoljna da osigura sigurnost i stabilnost Zapadnog Balkana. EU mora potisnuti rusku propagandu i bolje “prikazati” svoje angažiranje i utjecaj svog prisustva u regionu, smatra Grejem Votson (Graham Watson), član Evropskog ekonomskog i socijalnog komiteta (EESC).
Votson u autorskom tekstu za EURACTIV.com piše da ne treba biti teoretičar zavjere da bi se registriralo sve očiglednije prisustvo Rusije na pragu EU.
– Danas se Rusija takmiči s EU za ulogu na Zapadnom Balkanu, aktivna je čak i u članicama EU u regionu, gradeći utjecaj na bliskim historijskim i kulturnim vezama i koristeći političke i ekonomske teškoće da proširi svoj utjecaj – naveo je on.
Votson ocjenjuje da će izvještaji o napretku na putu ka EU, koji treba da budu objavljeni 17. aprila, pokazati da podrška članstvu u EU na Zapadnom Balkanu ostaje snažna, ali i podložna eroziji.
Zato perspektiva članstva možda više nije dovoljna za Zapadni Balkan i EU treba da potisne rusku propagandu i bolje “reklamira” svoje angažiranje, kao i utjrcaj svog prisustva u regionu, poručio je Votson dodajući da je EU potreban novi, pouzdaniji pristup Zapadnom Balkanu.
Domet Rusije registruje se od Tiraspola (Moldavija) do Tirane. Moskovsko miješanje funkcionira i podrška javnosti pristupanju EU u regionu je u padu, piše Votson.
Šefica evropske diplomatije Federika Mogerini (Federica Mogherini) rekla je u martu prošle godine da politička nestabilnost u zemljama Zapadnog Balkana može da dovede do toga da region postane šahovska tabla za geopolitčki sukob Rusije i Zapada.
Zato je, smatra Votson, dobro što je trenutno predsjedavajuća EU balkanska zemlja.
Bugarska je vratila Zapadni Balkan na agendu EU i, nakon dužeg perioda “zamora od proširenja”, u Briselu je obnovljena svijest o potrebi da odgovori na evropske ambicije žrtava posljednjeg oružanog sukoba na kontinentu.
Žan-Klod Junker (Jean-Claude Juncker) je 2014. u govoru kada je stupao na dužnost predsjednika Evropske komisije odbacio mogućnost proširenja EU za vrijeme mandata njegove Komisije i naglasio osjećaj “umora od proširenja”, a sada u programu predsjedavanja EU Bugarska insistira na proširenju EU kao ključnom prioritetu.
Bugarska je najavila da će njeno predsjedavanje biti balkansko i da će raditi na pružanju jasne evropske perspektive Zapadnom Balkanu.
Votson navodi da postoje akcioni planovi za svaku zemlju, bez nerealnih očekivanja, ali s konkretnim koracima.
Ključni element tog procesa je dijalog i zato bugarsko predsjedavanje organizira neformalni samit šefova država i vlada u maju. Tako će se 15 godina posle samita u Solunu šest lidera Zapadnog Balkana sresti sa liderima EU, ovaj put u Sofiji.
