Britanski “Ekonomist” navodi – moguće da je “pravi plan” predsjednika Srbije Aleksandra Vučića i kosovskog predsjednika Hashima Thaçija da Srbija prizna nezavisnost Kosova, a da, zauzvrat, sjever Kosova dobije autonomiju unutar te teritorije.
U tekstu pod nazivom “Lideri Kosova i Srbije razgovaraju o razmjeni teritorije” podsjeća se da je s završetkom rata u Jugoslaviji hiljade ljudi ostalo u zemljama, koje ne smatraju svojim, da su mnogi “mirotvorci” upozoravali da bi prekrajanje granica samo vodilo ka dodatnim sukobima, te da je posljedica da oko 120.000 Srba živi na Kosovu, pretežnom naseljenom Albancima, a 60.000 Albanaca u “Preševskoj dolini”, području sa juga Srbije.
Velika Britanija, inače, protivi se, kako nedavno saopštio ambasador te zemlje u Srbiji, bilo kakvoj promjeni granica u vezi sa rješavanjem pitanja Kosova.
“Ekonomist” napominje da su pojedini lokalni lideri već dugo zainteresovani za razmjenu teritorije, ali da su EU i Amerika donedavno obeshrabrivale tu ideju. Međutim, konstatuje list u tekstu objavljenom na svom portalu, situacija se promjenila.
“Kažu da Federika Mogerini želi da se sporazum o srpskom priznanju Kosova postigne do kraja njenog mandata visoke predstavnice EU za spoljnu politiku naredne godine, a razmjena teritorija mogla bi da bude jedan od načina”, ističe “Ekonomist”.
Navodi i da se, prema rečima savjetnika američkog predsjednika za nacionalnu bezbjednost Džona Boltona, ni Amerika više ne protivi toj ideji.
“Srpski i kosovski zvaničnici takođe žele da ubrzaju stvari pre evropskih parlamentarnih izbora u maju naredne godine, jer bi mogla da ih dočeka Komisija, koja je više populistički nastrojena i koja je protiv proširenja”, spekuliše dalje list.
Ocjenjuje i da su više od mjesec dana Thaçi i Vučić davali “dvosmislene izjave” o mogućem sporazumu.
“Očigledna razmjena je sjever Kosova, naseljen Srbima, za srpsku Preševsku dolinu, ali je lokalno stanovništvo podjeljeno po pitanju toga da li bi to trebalo, ili da li će se, desiti”, tvrdi list.
Tvrdi i da mnogi analitičari vjeruju da Thaçi i Vučić zapravo nemaju namjeru da mjenjaju granice, već da se pripremaju za sporazum po obrascu koji bi podrazumevao da sjever Kosova dobije autonomiju u okviru te teritorije, u zamjenu za to da Srbija prizna nezavisnost Kosova.
“Iako će obje strane mrzeti dogovor, bar bi njihovi lideri mogli da kažu da su sačuvali dragocenu teritoriju”, smatra list.
“Ekonomist” se, međutim, pita šta će se dogoditi s obližnjom Makedonijom, gdje četvrtinu stanovništva čine Albanci, ako se granice zaista prekroje na Kosovu.
“I šta sa Bosnom, gdje Milorad Dodik, lider lokalnih Srba koji želi nezavisnost od Bosne, kaže – namjerno se koristeći dvosmislenim jezikom, da bi Srbi u regionu trebalo da obilježe ono što je njihovo i ono što pripada njihovim susedima?”, pita se list.
Navodi i da je gradonačelnik Bujanovca Šaip Kamberi, komentarišući rizik od izbuijanja sukoba, rekao da “nismo mi ti koji otvaraju Pandorinu kutiju. Mi smo kutija!” “Ekonomist” navodi da je tekst objavljen u evropskom djelu štampanog izdanja, pod naslovom “Pandorina kutija”.
