Centar za stres i fobiju u SAD procijenio je da skoro 21 milion ljudi ima posljedice od straha na petak 13. i da su gubici ekonomije na taj dan oko 800 miliona dolara.
Broj 13 ima lošu reputaciju, a još kada se njemu doda petak, onda se smatra najgorim danom na svijetu. Riječ je o relativno novovekovnom izumu ljudske razbibrige koji datira od početka 20. vijeka.
Počeci vjerovanja u ovaj datum se vezuju za biografiju italijanskog kompozitora Đoakina Rosinija, koji je umro na petak 13. Podaci pokazuju da sujevjerje nije bilo popularizovano dok Den Braun u knjizi “Da Vinčijev kod” nije pisao o templarima koji su pogubljeni na petak 13. u Francuskoj.
U numerologiji se broj 12 smatra kompletnim i reflektuje mjesece u godini, broj časova u satu, 12 bogova na Olimpu, 12 Isusovih apostola i 12 zodijačkih znakova, dok se 13 kao sljedeći u nizu smatra baksuznim i remeti koncepciju savršenstva broja 12.
Fobija ili strah od “crnog” petka ima svoj stručni naziv – Paraskevidekatriafobia. Naziv je izvedenica od grčkih riječi paraskevi (petak), dekatreis (trinaest) i riječi fobija (strah).
Desetine miliona ljudi na ovaj dan u većoj ili manjoj mjeri pate od ove fobije. Gubici svjetske privrede radi izostanka sa posla ili nedonošenja poslovnih odluka ovog dana mjere se stotinama, pa čak i milijardama američkih dolara. Prema Centru za stres i fobiju u SAD, procijenjeno je da je 17 od 21 milion ljudi imaju posljedice zbog straha od baksuznog petak 13. i da oko 800 miliona dolara budu gubici ekonomije na taj dan.
Dobra strana ovog sujevjerja je da su tog dana ljudi oprezniji i statistike osiguravajućih kuća pokazuju blagi pad nesrećnih slučajeva na petak 13, iako je petak sam po sebi prvi dan vikenda sa povećanim protokom ljudi, događanja i alkohola, a time i nužno statističkim povećanim brojem nesreća.
Poznati “baksuzi” koji su rođeni na ovaj dan su režiser Alfred Hičkok, pisac Semjuel Beket i bivši kubanski lider Fidel Kastro. A prepoznatljivi holivudski znak na brdu kod Los Anđelesa je sagrađen na petak 13.
Međutim, nije u svakoj kulturi ovaj datum oličenje nesreće. U Italiji petak 17. se smatra nesrećnim danom, dok se 13. smatra srećnim brojem. U Španiji i Grčkoj postoji vjerovanje da je utorak 13. taj koji je baksuzan.
Svake godine imamo najmanje jedan petak 13, a najviše tri. Četiri od 12 filmova “Petak 13″ bili su premijerno prikazani baš na ovaj datum. Takođe, većina hotela i zgrada nemaju spratove i stanove sa tim brojem, a neke avionske kompanije su izbacile ovaj broj sa sjedišta aviona.
Očekuje nas još jedan petak 13. u ovoj godini, u decembru. Ako ste sujevjerni, danas nemojte prolaziti ispod merdevina, crne mačke zaobiđite i potrudite se da ništa ne stane na put početku vikenda i, ko zna, možda vam baš ovaj petak donese sreću.
