Ekonomski, socijalni i politički problemi, koji su uzroci masovnih nereda i trvenja u Bosni i Hercegovini, postoje manje-više i u svim ostalim državama bivše Jugoslavije, izuzev Slovenije, i zato izvjestan domino efekat latentno postoji, smatra politikolog Belul Beqaj.
“Ja ne isključujem mogućnost da se scenarij, koji smo videli u Sarajevu, eventualno ne pretoči i u Prištinu, jer i ovde postoji jedno masovno nezadovoljstvo vlastima, koji su više u funkciji vlastitog interesa, nego što su u funkciji interesa javnog mnenja, odnosno naroda”, napominje Beqaj.
Komentirajući sjednicu Vijeća sigurnosti Ujedinjenih nacija o Kosovu, koja je u ponedjeljak održana u New Yorku, Beqaj je rekao da neke ocjene iznijete na sjednici nisu utemeljene. Dok se u Briselu vodi dijalog o normalizaciji odnosa između Kosova i Srbije, ambivalentan stav UN-a koči odnose Kosova i Srbije, smatra Beqaj.
“Neuravnotežena situacija između Evropske unije i Organizacije Ujedinjenih nacija jeste na neki način i prepreka da se raščisti konfuzija koja je stvorena. I u tom kontekstu ne mislim da Organizacija Ujedinjenih nacija čini pozitiva gest, samim tim što održava tu konfuziju.”
Politički analitičar Beqaj istaknuo je da se stvari moraju rješavati na osnovu realnog stanja, a “realno stanje ne odgovara neutralnim statusima, neutralnim stavovima, neutralnim aktivnostima”.
“Mislim da sve što je neutralno u ovom kontekstu gubi smisao i konsolidacija će biti mnogo sporija. I obrnuto i, ukoliko međunarodna zajednica, prvenstveno Organizacija Ujedinjenih nacija, napravi pomak napred u smislu jasnijeg odnosa prema Kosovu, odnosno Srbiji, u tom kontekstu se stvara i jasnija perspektiva naših odnosa.”
Procesi za ratne zločine
Beqaj ističe da ga zabrinjava dalji tok odnosa Kosova i Srbije, imajući u vidu da nakon raspisanih parlamentarni izbori u Srbiji i najavljenih Kosovu, na političku scenu mogu doći neke nove opcije i neki novi ljudi.
“Novi akteri ne moraju da slede staru politiku. I ukoliko dođe do toga onda mislim da imamo još jedan dopunski razlog da budemo dosta skeptični, da ne kažem pesimisti o daljem toku razvoja odnosa u opštinama na severu Kosovu, odnosno u međusobnim odnosima Kosova i Srbije.”
Komentirajući sudske procese za ratne zločine koji se vode na Kosovu, ali u Srbiji, Beqaj je ocijenio da su se morali desiti mnogo ranije, te da zakašnjenje od 10 do 15 godina daje neke indikacije da ima izvjesnih političkih pozadina u tim procesima.
“I ovo oko Olivera Ivanovića i oko Sami Lushatkua i oko ‘Šakala’, moralo je doći mnogo ranije na dnevni red. Da smo kojim slučajem ranije rešavali ta otvorena pravna pitanja mislim da ne bismo danas govorili o nekim retrogradnim procesima, već bi govorili kako ćemo da planiramo sledećih pet godina da se zbližimo, da pojačamo naše odnose, da razvijamo ekonomiju i da rešavamo socijalne probleme.”
Ipak, prema njegovim riječima, ovi procesi predstavljaju zračak nade da se pravda koja je bila u snu, probudila i da je krajnje vrijeme da niko ne bude iznad pravde.
