Bertold Wiesner, austrijski biolog, i njegova žena Mary Barton osnovali su kliniku za liječenje neplodnosti u Londonu tokom četrdesetih godina prošlog vijeka i tako pomogli da na svijet dođe više od 1.500 beba. Njihovi klijenti bili su dobrostojeći parovi, tačnije, žene čiji su muževi bili neplodni.
Pretpostavljalo se da je prilikom oplodnje na klinici koristio uzorke sperme uskog kruga svojih “podobnih”, odnosno izuzetno inteligentnih prijatelja, ali se ispostavilo da je u oko 600 slučajeva sam Vizner bio donor.
Dva čovjeka, začeta na klinici, kanadski reditelj Barry Stevens i advokat iz Londona David Gollancz, nakon istraživanja, ustanovili su da je austrijski biolog u dvije trećine slučajeva prilikom oplodnje koristio sopstveno sjeme.
U današnje vriijeme je tako nešto zakonom zabranjeno, ali prije šest decenija niko nije ni posumnjao da je Wiesner sam “obezbjeđivao” većinu uzoraka za oplodnju. Razlog zbog čega se u današnje vrijeme zabranjuje da se uzorak istog donora koristi za oplodnju u velikom broju slučajeva, jeste opasnost od slučajnog incesta.
Postoji mogućnost da se dvije osobe, nesvesne da su srodnici, upoznaju i zasnuju porodicu, što može da izazove ozbiljne genetske poremećaje kod njihovih potomaka.
DNK testiranje je sprovedeno na 18 osoba, začetih na klinici između 1943. i 1962. godine, i rezultati su pokazali da je otac dvije trećine njih bio Bertold Wiesner. Potom je ekstrapolacijom utvrđeno da su i do 600 njih Viznerova djeca.
“Konzervativna procjena je da je 20 puta godišnje donirao spermu za oplodnju. Ukoliko se uzmu standardni podaci o broju živorođenih beba, uključujući blizance, ali i određen broj pobačaja, dođe se do brojke od 300 do 600 djece kojima je Vizner otac”, objašnjava David Gollancz.
1990. godine donijet je zakon kojim je ograničen broj donacija sperme ili jajnih ćelija. Na primer, jedan muškarac može da bude donor za najviše deset porodica. Ograničenje je izraženo u broju porodica, kako bi roditelji mogli da odaberu istog donora za drugo i treće djete, a da se to ne računa u pomenuto ograničenje.
Svake godine u Velikoj Britaniji rodi se oko 2.000 beba koji su začete uz pomoć donirane sperme, jajnih ćelija ili embriona. Svi donatori koje koriste registrovane i provjerene klinike moraju da budu između 18 i 41 godine i svi uzorci se pažljivo testiraju.
Informacije o donorima se čuvaju, kako bi djeca kada odrastu mogla da saznaju identitet svog biloškog roditelja i, samim tim, da li imaju braće i sestara koje ne poznaju.
