Porast nacionalističkog tona kod nekih stranaka u Albaniji naveo je zvaničnike da preusmjere pažnju javnosti na pristupanje zemlje EU.
Crveno-crna alijansa, nova politička stranka, nedavno je kod Centralne izborne komisije uložila zahtjev za održavanje javnog referenduma o jedinstvu između Albanije i Kosova.
Anketa fondacije Kult iz decembra 2012. pokazala je da je oko 63 posto Albanaca za udruživanje Albanije i Kosova.
I druga dešavanja pokazala su nacionalističke tendencije. Izjava premijera Salija Berishe da se “Albanija prostire od Preševa (Srbija) do Preveze (Grčka)” dovela je do otkazivanja zakazane posjete grčkog ministra vanjskih poslova, a predsjednik Makedonije otkazao je posjetu Tirani nakon što je jedna grupa mladih spalila makedonsku zastavu.
“Postoji rastuća tendencija nacionalističkog duha i ideja među političkim strankama i predstavnicima institucija u državnom vlasništvu. Mi moramo pokrenuti debatu o evropskom projektu protiv takozvanog projekta Velike Albanije,” izjavio je Albert Rakipi, izvršni direktor Albanskog instituta za međunarodne studije.
EU je ogorčena zbog tog nacionalističkog raspoloženja, a nastavak takve retorike mogao bi naštetiti odnosima zemlje s Unijom.
“Zajednički cilj svih država u regionu je da jednog dana budu dio Evropske unije, gdje imamo slobodu kretanja za sve. Zato prepravljanje nacionalnih granica ne dolazi u obzir, čak ni na Balkanu,” izjavio je tokom posjete Tirani ranije u toku godine njemački ministar vanjskih poslova Guido Westerwelle.
Rakipi kaže da se neki Albanci možda vraćaju nacionalističkim tendencijama jer smatraju da im međunarodna zajednica ne pomaže i da favorizuje druge nacije na Balkanu.
“To nije tačno. Za svoje vlastite greške ne možete kriviti druge. Međunarodna zajednica podržala je članstvo Albanije u NATO-u, kao i nezavisnost Kosova. Razlog zašto su Albanija i Kosovo još uvijek krhke zemlje ne bi se trebao tražiti u činjenici da one nisu ujedinjene,” kaže on.
Nova vlada, koja preuzima dužnost narednog mjeseca, postavila je sebi evropske integracije kao osnovni prioritet.
“Mi ćemo uraditi sve što je moguće u vrlo kratkom vremenu da steknemo status zemlje-kandidatkinje. Naš glavni cilj je da Albanija bude dio Evrope i da se integriše u nju,” izjavio je mandatar za premijera Edi Rama.
Prema riječima zamjenika ministra vanjskih poslova Kreshnika Çollakua, dok god EU garantuje pozitivan kurs za evropske integracije Albanije, iz albanskog nacionalizma neće se izroditi nikakva šteta.
“Nacionalistički radikalizam i proces evropskih integracija su kao dva sredstva za komunikaciju. Ako postoji jedno, ono drugo nije potrebno,” izjavio je Çollaku.
“Razvoj, prosperitet i jedinstvo nacije zajamčeni su i nisu protivni integraciji u EU. Dok god je taj proces efikasan, aktivan i stvaran, nema prostora za strah,” kaže Çollaku.
