Carinski i privredni predstavnici Albanije i Kosova formirat će sistem za razmjenu informacija u cilju prevazilaženja trgovinskih sporova. Tim sistemom će se ubrzati pogranične procedure, uz održavanje standarda po pitanju kvaliteta proizvoda i drugih uslova, kažu stručnjaci.
“Mi ćemo vršiti razmjenu elektronskih podataka u cilju obavljanja carinjenja unutar teritorije. Kao i u Albaniji, koja je i ranije imala taj sistem, ali sad i na Kosovu,” izjavio je Naim Huruglica, direktor kosovske carine.
Stručnjaci kažu da je tržište Albanije važno za Kosovo, posebno za izvoz poljoprivrednih proizvoda. Kosovo je 2012. u Albaniju izvezlo roba u vrijednosti od 38 miliona eura, dok je iz Albanije uvezlo roba u vrijednosti od 129 miliona eura.
Nedavna blokada albanskog mlijeka na Kosovu zbog visokog nivoa aflatoksina izazvala je posebno nezadovoljstvo u Tirani. Albanija je objavila dekret o zabrani ulazak stranih proizvoda u zemlju bez certifikata o prihvatljivom nivou aflatoksina. U skladu s tim, Nacionalna uprava za hranu naredila je zaustavljanje uvoza 74 tone brašna s Kosova.
“Nažalost, mi smo primijetili da su vlasti i agencije u zemljama regiona vršile jednostranu zaštitu proizvoda svojih zemalja,” izjavio je Genc Ruli, ministar za poljoprivredu, hranu i zaštitu potrošača Albanije.
Protekcionističke metode idu u korist nekima, na štetu većine ostalih, kako kaže Fisnik Reqica, viši istraživač na prištinskom Institutu RINVEST.
“Glavni razlozi za protekcionizam izgleda da su političke prirode. Izgleda da su interesne grupe uspjele progurati svoj dnevni red iznad nacionalnih interesa,” izjavio je Reqica.
Kosovski proizvođači krompira i brašna kažu da su imali posebno loša iskustva u pokušaju da izvoze u Albaniju, dok su albanske firme za proizvodnju mlijeka i cementa isto to rekle za izvoz na Kosovo.
“Trgovinski rat između kompanija iz dviju zemalja dostigao je apsurdnu fazu, gdje vlasti Albanije i Kosova štite svoja preduzeća,” izjavio je Altin Goxhaj, predsjedavajući ureda za zaštitu potrošača u Albaniji, nezavisne agencije koja nudi pomoć i pravnu zaštitu potrošačima.
Stručnjaci su se tako pohvalno izrazili povodom prošlosedmičnog sastanka između zvaničnika tih zemalja kao prvog koraka ka uklanjanju trgovinskih barijera i ostvarivanju ekonomske integracije, kojom će se, kako oni kažu, iskorištavati ekonomski potencijal obiju zemalja za ekonomski razvoj.
“Ovo je vrlo krhka situacija, jer nema veće zloupotrebe od upotrebe sigurnosti hrane kao sredstva u komercijalnoj borbi između dviju kompanija. Mislim da bi obje strane trebale pregovarati i potražiti neku zajedničku strategiju, jer konačni je cilj u interesu potrošača,” izjavio je Goxhaj.
Reqica se saglasio s tim i izjavio da bi Kosovo i Albanija trebali slijediti primjer mnogih zemalja s različitim kulturama, jezicima, mentalitetom i historijom, koje su uspjele da se pridruže zajedničkom evropskom tržištu.
“Omogućavanje jednakog pristupa svealbanskom tržištu neophodan je preduslov za razvoj i rast privrede u obje zemlje, što će sa svoje strane imati pozitivnih efekata na razvoj nacionalnih ekonomija,” kaže Reqica.
