Budućnost Balkana je u EU, zaključak je još jedne konferencije u Solunu 2003. EU već godinama ulaže milijarde eura, prvenstveno u BiH i na Kosovu. Proces proširenja EU i integracija balkanskih država bi istovremeno trebalo da bude mehanizam demokratizacije tih država, piše Neue Zürcher Zeitung i nastavlja:
“Ipak, ovaj “pedagoški dijalog” vodi se isključivo sa političkim elitama. Civilno društvo jedva da je uključeno u to. Ova, metoda djelovanja EU nije spriječila to da vlade na Balkanu postaju sve autoritarnije, s političarima koji sve više postaju “svemoćni”, kao što je to slučaj kod Aleksandra Vučića u Srbiji, Nikole Gruevskog u Makedoniji ili Mila Đukanovića u Crnoj Gori. Mediji su im potčinjeni, a sudski organi nemoćni da djeluju protiv uticajne izvršne vlasti. U ovim zemljama se slobodno može govoriti o “demokratiji na daljinsko upravljanje”.
EU se sve manje bori protiv toga. S obzirom na krizu u Ukrajini, krizu eura i izbjegličku krizu, Brisel je skrenuo ka realnoj politici. Umjesto da povuče jasne granice “balkanskim vojvodama” zbog njihovog autoritarnog stila vladanja i zaobilaženja zakona, za EU je bitna njihova lojalnost. Aleksandar Vučić i Hashim Thaçi su garanti “hladnog mira” između Beograda i Prištine koji je nametnula EU. Milo Đukanović je uz protivljenje proruske opozicije progurao zahtjev Crne Gore za članstvo u NATO-savezu. Nikola Gruevski je postao portir na vratima Evrope, koji je zatvorio Balkansku rutu za izbjeglice.
Umjesto politilke proširenja, EU sada vodi iskalkuliranu realnu politiku. Političkim liderima na Balkanu jedva da smeta to što je došlo do zastoja u procesu evropskih integracija. Naprotiv. Oni najkomfornije mogu da žive u predvorju EU, gdje simuliraju provođenje reformi”, zaključuje Neue Zürcher Zeitung.
