“Na Kosovu, kao i u Bosni, zapadna intervencija je kreirala ove države i jedina je sila koja spriječava njihov raspad. EU je u njima napravila političku elitu koja joj duguje, jer su i nastali zahvaljujući njenoj intervenciji. Demokratski procesi u ovim zemljama su pozornica na kojoj se upravlja bez stvarnih političkih procesa i bez njihovih građana. Pošto je uspostavila političke sisteme i poslušnu elitu u njima, EU vlada ovim državama uz pomoć netransparentnog birokratskog sistema, koji im omogućava da uvijek mogu da negiraju da bilo šta kontrolišu.”
Ovo je pasus iz teksta objavljenog na britanskom internet portalu „Spajkt” pod naslovom „Kosovo i Bosna su Irak Evropske unije”, koji se bavi stanjem u državama koje su nastale međunarodnom intervencijom i koje su i dalje pod međunarodnom upravom.
Praveći paralelu sa Irakom (pojavom ID i sprovođenjem taktike „spržene zemlje”), pri čemu je „danas opšteprihvaćeno gledište da je intervencija 2003. godine bila katastrofa za tu zemlju”, autorka Tara Makormak, koja je profesor međunarodnih odnosa na Univerzitetu u Lesteru, naglašava da, iako se vodi zanemarljiva javna rasprava o intervencijama EU u Bosni i na Kosovu, „ovi slučajevi jasno pokazuju probleme sa intervencijom i nametanjem spoljnih pravila”.
– Oba slučaja su značajna zato što su, kao i Irak, naširoko predstavljeni kao uspješni primjeri intervencije i postintervencionističkih vlada. Pa ipak, i Bosna i Kosovo propadaju. Kao što se desilo u Iraku, EU je postavila fasadu demokratije u obije države, u kojima vladaju političke elite koje je korumpirala EU – prenosi ovaj portal, koji se zalaže za pisanje bez cenzure.
Opisujući Bosnu kao zemlju koju su poslije raspada Jugoslavije stvorile SAD i EU, u članku se naglašava da njome 20 godina poslije rata i dalje rukovode visoki predstavnici EU – u suprotnom bi se raspala.
A danas na Kosovu jedva sastavljena vlada – jedva i vlada, dok se svi politički potezi odvijaju uz pomoć konaca koje vuku strani predstavnici u Prištini. Lider Demokratske partije Kosova i ministar spoljnih poslova Hashim Thaçi, koalicioni partner premijera Ise Mustafe iz Demokratskog saveza Kosova, prije neki dan je najavio nove predsjedničke izbore.
A zašto se Thaçi uopšte bavi predsjedničkim izborima? Zato što je prilikom šestomesječnih pregovora o formiranju vlade, pošto je opozicija odbijala čak i da pregovora sa njim, jedna od opcija koju su „nabacili” zapadni ambasadori u Prištini bila ta da Thaçi ne bude premijer, iako je njegova stranka osvojila najviše glasova – već predsjednik.
Zato je Thaçi na vrijeme krenuo sa kampanjom da na mjesto predsjednika, koje mu je i obećano, dođe glasovima građana, a ne skupštine Kosova. Ali ne zbog široke podrške građana, nego zbog širih ovlašćenja koja bi mu pripala. Ali da bi postigao svoj cilj i dobio ih, kosovska skupština mora da izglasa izborne reforme.
Thaçijeva stranka i on sam, koji je sada „samo” ministar spoljnih poslova, osjećaju se ugroženo jer koalicioni partner pokušava da dominira političkom scenom zbog funkcije premijera koju ima. I zato ne treba gubiti vrijeme. Promjenu ovlašćenja Thaç traži jer bi u suprotnom, ako bi postao predsjednik sa sadašnjim ovlašćenjima predviđenim za tu funkciju, bio kao engleska kraljica, bez realnog uticaja na vladajući sistem, pa bi i njegova stranka postala gubitnik u vladajućoj koaliciji.
I dok se u Prištini bave političkom kombinatorikom, a čak se poslije Briselskog sporazuma normalizuju i odnosi Kosova i Srbije, kako autorka „Spajkta” primjećuje, ostaje jedan problem – tamo više niko ne želi da živi. Ona podsjeća da je od početka godine oko 50.000 kosovskih Albanaca (od oko 1,8 miliona stanovnika) napustilo Kosovo tražeći azil u Njemačkoj i drugim zemljama.
– Na Kosovu je 60 odsto mladih nezaposleno. To je mala država kojom rukovodi klika reketaša, zemlja u kojoj nema ekonomskog plana, već samo ličnog bogaćenja – piše autorka i naglašava da se Euleks, najveća evropska misija, kao direktan akter odmah uključio u sve korupcionaške skandale.
Umjesto da ispune svoje zadatke: istraže i procesuiraju ratne zločine, korupciju i organizovani kriminal, ispostavilo se da su pripadnici Euleksa prikrivali korupciju u sopstvenim redovima.
– Međutim, kao što smo vidjeli u Iraku, prave posljedice ove vrste spoljne vladavine ne mogu biti sakrivene. Građani glasaju nogama, bježeći iz zemlje ili postaju ogorčeni i protestuju. U Iraku, kao i u Bosni i na Kosovu, kada bi građani uzeli svoju budućnostu svoje ruke, stvari bi mogle da krenu nabolje – zaključuje Tara Makormak, profesor međunarodnih odnosa na Univerzitetu u Lesteru.
