Duboko ukorijenjene neistine o turskom ropstvu i prisilnom poturčavanju (islamiziranju) temeljni su generativni faktor islamofobijske svijesti nemuslimana Balkana, poručeno je sa međunarodne naučne konferencije u Zenici.
U Zenici je u subotu, 25. maja održana međunarodna naučna konferencija ‘Uzroci i prevencija islamofobije’ (Scinefitic Conference with International Participacion „Causes and prevention of islamophobia’).
Konferenciju je organizirao Odsjek za islamsku vjeronauku Islamskog pedagoškog Univerziteta u Zenici i Centar za dijalog – Vesatijja Sarajevo, a izlagači su bili eminentni univerzitetski profesori, teolozi, pisci, filozofi, sociolozi, psiholozi i drugi znanstvenici iz Bosne i Hercegovine, Hrvatske, Makedonije, Velike Britanije, Kuvajta, Bahrejna i Katara.
Među učesnicima prve konferencije na kojoj se o problemu islamofobije govorilo javno, odnosno iz ugla nauke, bili su: prof. dr. Ivan Markešić, prof. dr. Safvet Halilović, prof. dr. Jasser Auda, akademik Ferid Muhić, prof. dr. Sulayman Radi al-Azimi, prof. dr. Zuhdija Adilović, prof. dr. Džemal Najetović, doc. dr. Halil Mehtić, prof. dr. Umar Abdul-Aziz al-Ani, prof. dr. Šukrija Ramić, dr. sc. Izet Bijedić, mr. sc. Mevludin Dizdarević, dr. sc. Emir Džambegović, doc. dr. Sedad Dizdarević, doc. dr. Zemir Sinanović, prof. dr. Refik Ćatić, mr. sc. Fatmir Alispahić i pof. dr. Nusret Isanović
Nakon podnesenih referata, analiza i diskusija na konferencijske teme, konstatirano je da je ‘islamofobija prijeteća i zlokobna pojava’.
‘Evidentna je posljednjih decenija, posebno nakon 11. septembra 2001. godine, u svim dijelovima svijeta, posebno u Sjedinjenim Američkim Državama (SAD) i zapadno-evropskim zemljama. U tom pogledu Bosna i Hercegovina i druge zemlje Balkana, nisu nikakav izuzetak. Islamofobija je i u njima prisutna. Islamofobija je, zapravo, jedna, nova velika mržnja postmodernog doba, koja nakon fašizma i antisemitizma postaje najveći izazov zapadnoevropskom čovjeku, njegovom humanitetu, demokratiji i duhu racionaliteta’, poručeno je, prenio je novinar agencije Anadolija.
Da bi se razumjela islamofobija, konstatirali su učesnici, potrebno je razumjeti čitav niz povijesnih, psiholoških, političkih, sociokulturnih i duhovno-religijskih blokada/inhibicija, stoljećima prisutnih unutar zapadnoevropskih društava u odnosu na islam i muslimane.
Mnogi autori, historičari i istraživači, kako je navedeno, ukazuju da začetke islamofobije treba tražiti u prvim, negatvinim susretima koji su se desili u vrijeme križarskih ratova. U tim tzv. “svetim ratovima” nastale su brojne predrasude o islamu i muslimanima, koje su, nažalost, prisutne i danas.
‘Duboko ukorijenjene neistine o turskom ropstvu i prisilnom poturčavanju (islamiziranju) temeljni su generativni faktor islamofobijske svijesti nemuslimana Balkana. Afirmacijom historijske istine o dobrovoljnoj konverziji i analizom motiva koji su odlučivali u izboru da se prihvati ili ne prihvati islam na Balkanu, postepeno se prilazi definitivnom i totalnom demontiranju nacionalistički kreirane mitologije, do njenog konačnog brisanja iz svih školskih udžbenika, iz nauke, iz političkih programa i političke retorike, i iz svijesti budućih generacija Balkana, da bi se zamijenila istinom, koja će omogućiti uspostavljanje normalne komunikacije i koegzistiranja svih kolektiviteta koji žive u ovom multietničkom, multikulturnom i multireligioznom mozaiku, koji po svojim suštinskim odlikama predstavlja izoštrenu sliku cijele Europe’, istakli su učesnici konferencije u Zenici.
Islamofobija je, istaknuto je, postala dio mainstream-diskursa, i on poprima karakter stalnosti. Naročito, dodaju, zabrinjava to što u kreiranju ovog diskursa učestvuje veoma velik broj znanstvenika, filozofa, književnika, novinara, publicista i političara, jer ‘oni utiču na jačanje antiislamskih predrasuda, na prenaglašavanje nesuglasica između muslimana, Židova i kršćana te doprinose raspirivanju straha od islama i muslimana’.
Tvrde i da je ‘zastrašujuća uloga brojnih svjetskih medija koji učestvuju u širenju predrasuda i mržnje prema islamu i muslimanima’.
‘U tom pogledu, Bošnjaci kao pripadnici islama i žrtve najtežeg ratnog zločina – genocida, koji je izravna posljedica islamofobije, kontinuirano se pokušavaju dovesti u vezi sa terorizmom od strane istih onih koji su počinili genocid nad Bošnjacima. Učesnici ove konferencije apeluju da kreatori takvih medijskih shema prestanu sa takvim postupcima jer islamofobija porađa mržnju, progonstva i ubijanja nevinih ljudi, a oni koji učestvuju u kreiranju takve atmosfere nose moralnu, ljudsku i historijsku odgovornost za saučeništvo u zlodjelima.
Upozoreno je da mistifikacijski karakter floskule o neizbježnom povijesnom sukobu kršćanske Evrope i islamskog Orijenta ‘doveo je da najekstremnijih oblika nasilja nad Bošnjacima, muslimanima’.
‘Stoga, potpuno brisanje ove ideološke kvazi-naučne paradigme je prvi i nužan korak ka uspostavljanju uslova za uzajmano poštovanje i saradnju sve tri velike svjetske religije u Bosni, na Balkanu, i na tlu cijele Evrope. Islam je, kako u svojim temeljnim tako i parcijanim naučavanjima, vjera mira, tolerancije i dobrog suživota s drugim i drugačijim. Na to ukazuju brojni šerijatski tekstovi, kao i primjeri iz praktičnog Poslanikovog života i prvih generacija muslimana; sve to ilustrativno potvrđuje muslimansku toleranciju i koegzistenciju s drugima. Stoga, potrebno je da se tragom ovih spoznaja kultivira više pravedan i uravnotežen pogled na islam, a da stari, srednjovjekovni postane omražen i neprihvatljiv’, istakli su učesnici skupa u Zenici.
Ukazano je kako odgovor na rastuću islamofobiju mora biti i njeno sankcionisanje kao krivičnog djela. Činjenica je, poručeno je na kraju, da se oni koji siju islamofobiju ničim ne sankcionišu. Štaviše islamofobija se toleriše ili, čak, afirmiše.
‘Takva praksa je nedopustiva u 21. stoljeću, koje bi trebalo biti stoljeće sveopće integracije svijeta u jednu cjelinu, stoljeće ljudskih prava i prevazilaženja svih oblika separacije među ljudima. Onaj ko prakticira svoju slobodu mišljenja treba voditi računa da, pri tome, ne vrijeđa i ne ponižava druge ljude’, zaključeno je na međunarodnoj naučnoj konferenciji ‘Uzroci i prevencija islamofobije’.
