Ukupno tridesetoro djece iz Srbije prešlo je 2.104 kilometara dug put autobusom od Novog Sada preko Mađarske, Slovačke, Poljske, Belorusije do Garnizona A u Moskovskoj regiji, da bi učestvovalo na “Međunarodnom vojno-patriotskom kampu mladih u Rusiji”, gdje su uz prvu pomoć i orijentaciju u prirodi, učili i kako da rukuju noževima, automatskim oružjem i bombama, piše Radio Slobodna Evropa.
Put djece u Rusiju u aprilu i septembru 2017. godine organizovalo je Udruženje učesnika oružanih sukoba na prostoru bivše Jugoslavije, čiji je predsjednik Željko Vukelić bio ujedno i vođa puta.
“Ima jedan dio, a mi to kažemo neke opšte obuke o prirodi, o znanju, znači o orijentaciji, o prvoj pomoći, sve ono što možda nekada smo mi učili kroz opštenarodnu odbranu gdje ima elemenata naoružanja, mina, to je sve ono što eventualno u ratu djeca mogu da se susreću, da budu upoznati da ne smiju nešto da diraju, znači nešto što je opasno, što nije dobro, a opet oružje koje se upotrebljava, to su kalašnjikovi replike, da znaju kako izgleda, kako se puni, kako se rastavlja”, rekao je Vukelić za Radio Slobodna Evropa i dodao:
“Naša djeca su učestvovala u svim tim disciplinama, mada je bilo prvi put. Negdje su bili lošiji, negdje bolji, jedino što smo prvo mjesto osvojili to je u snajperu, znači jedan od naših momaka je uspio da bude najbolji od svih, znači bilo je tri mete sa deset metaka da pogodi, on je sve tri mete sa tri pokušaja odmah skinuo”.
Vukelić kaže i da je ukupno u kampu bilo oko 300 učesnika , kao i da je među njima bilo djece mlađe od 6 godina.
U kampu su do sada učestvovala samo djeca članova Udruženja učesnika oružanih sukoba na prostoru bivše Jugoslavije, uz pisanu saglasnost roditelja. Ovim povodom RSE je kontaktirao smo roditelje, čija su deca učestvovala u kampu, ali nisu željeli da daju izjavu.
Vukelić je potvrdio i da je u planu učešće djece iz Srbije u međunarodnom vojno-patriotskom kampu u Rusiji i na proljeće 2018. godine.
“Sva djeca koja su se javila, znači da idu, dali smo im snimke, upoznali smo ih gdje idu, šta će da se radi, program, znači u kampu, kakvi su uslovi, roditelji takođe, imali smo sastanak pošto roditelji trebaju da daju pismenu saglasnost da daju djecu na put, znači sve smo to odradili i svi su željno ičekivali taj put”.
Pitali smo ga i zašto je djeci potrebna takva vrsta obrazovanja?
“Možda je kriva percepcija da neko misli da mi se pripremamo za rat, a opet znači ne možemo reći ni da ne, zato to u tom kontekstu moramo biti spremni. Mi smo dužni kao što vaspitamo našu djecu da se lijepo ponašaju, da uče, da sve znaju norme života lijepoga, također da im damo mogućnost da mogu da vode računa o sebi”.
Domaćini u Rusiji – organizacija E.N.O.T. Corp — kaže da slične kampove organizuju 11 godina. U početku su dolazila samo deca iz Rusije, da bi posljednjih godina učestvovala djeca iz Srbije, BiH (Republike Srpske), Crne Gore, Bjelorusije, Kanade i Italije. Član organizacije E.N.O.T. Corp i Predsjednik organizacionog odbora ovih kampova Valerij Šambarov i sam je učestvovao u nekoliko ratova, a sada kako tvrdi svoje iskustvo želi da podijeli sa drugima i ne krije da od djece prave buduće vojnike:
“Cilj nam je da mladi ljudi postanu pravi muškarci i pravi ratnici, kako bi mogli da brane svoju otadžbinu. Situacija u svijetu je veoma opasna, nastavljaju se sukobi u mnogim dijelovima svijeta. Okupili smo veterane, koji su učestvovali u mnogim ratovima. Oni znaju da u ratu prvi ginu slabi, neobučeni i neiskusni. Dakle, obučavamo ih da budu profesionalni borci, na nivou specijalnih jedinica”.
U organizaciji E.N.O.T. tvrde da nemaju nikakve veze sa ruskom Vladom niti sa kabinetom predsjednika Vladimira Putina. Takođe, negiraju da dobijaju bilo kakva sredstva od države:
“Mi nemamo materijalnu podršku države, iako podržavamo državnu patriotsku politiku. Sprovodimo naše aktivnosti na društvenom nivou”.
Vojna obuka maloljetnika u Rusiji odvija se i pod pokroviteljstvom Vlade. Državni program “Patriotsko obrazovanje građana Ruske Federacije” koji podrazumijeva vojnu obuku za maloljetnike u Rusiji uz finansijsku podršku Vlade sprovodi se od 2006. zbog čega je reagovao Komitet Ujedinjenih nacija za prava djeteta u Ženevi. U odgovoru dostavljenom RSE pozivaju se na dokument iz 2014. u kome se Rusiji kao potpisnici Konvencije Ujedinjenih nacija o pravima djeteta i Fakultativnog protokola o učešću djece u oružanim sukobima, preporučuje da zabrani vojnu obuku za djecu mlađu od 18 godina.
Uprkos ovim preporukama, postojeći državni program patriotskog obrazovanja u Rusiji, dekretom Vlade iz decembra 2015. praktično je produžen do 2020. godine a za to su namjenski izdvojena sredstva u ukupnom iznosu od 1,6 milijarde rubalja, što je oko 29 miliona američkih dolara.
Povodom učešća dece u vojno-patriotskim kampovima u Rusiji Radio Slobodna Evropa obratio se Ministarstvu spoljnih poslova Srbije, koje je nadležno za praćenje primjene Konvencije Ujedinjenih nacija o pravima djeteta i Fakultativnog protokola o učešću djece u oružanim sukobima, čija je Srbija potpisnica. Odgovor, međutim, nismo dobili.
