Pre 40 godina, oktobra 1977. godine je registrovan poslednji slučaj infekcije velikim boginjama, odnosno variolom verom. Godinu dana kasnije Svjetska zdravstvena organizacija objavila je da je virus, koji je opasan po zdravlje i život čovjeka, uništen u prirodi.
Ovaj podatak postaje interesantan u opštoj histeriji pokreta protiv vakcinacije.
„Smrtonosnih virusa je oduvijek bilo, razlika je u tome što je savremeni čovjek našao način da se protiv njih bori. Reći da smo pred virusima potpuno bespomoćni, nije tačno“, kaže za Sputnjik Nikolaj Durmanov, doktor medicinskih nauka, ekspert za biološku bezbjednost.
Inicijativa pokreta protiv vakcinacije postala je globalna, govori naš sagovornik i dodaje da, na sreću, još nije u velikoj mjeri zahvatila Rusiju.
„U mnogim drugim državama svijeta pitanje o vakcinaciji djece je dobilo karakter nacionalne histerije. To nije pitanje za epidemiologe i imunologe, već direktno za psihijatre. Neželjeni efekti koje izazivaju vakcine toliko su sporadični da se zapravo uopšte ne može ni postaviti pitanje da li vakcinisati dijete ili ne. Naravno da se djeca moraju vakcinisati“, kategoričan je Durmanov.
Ruski ljekar objašnjava da postoji razlika između obaveznih vakcina i onih koje se primaju samo u određenim slučajevima. U tom smislu, obavezna je vakcinacija protiv malih boginja, zauški, dečje paralize i difterije i obavlja se prema univerzalnim preporukama i rasporedu Svjetske zdravstvene organizacije.
Osim ovih obaveznih, postoje i one uslovne, kao što je na primjer vakcina protiv hepatitisa, koja se daje u skladu sa mogućom izloženošću pojedinca ovom virusu. Takođe, postoje i cjepiva koja u običnim životnim okolnostima prosječnom čovjeku nisu potrebna, ali se vakcinisanje preporučuje u slučaju putovanja u tropske predjele.
Istorija, odnosno dosadašnje iskustvo, uči nas čime se može završiti nepoštovanje određenih pravila savremene medicine. U mnogim državama je uprkos predviđenim mjerama zaštite ipak došlo do iznenadnih epidemija malih boginja ili dječije paralize, odnosno bolesti koje se mogu spriječiti blagovremenom vakcinacijom djece.
„Mora se na globalnom nivou utvrditi ko i zašto insistira na ovoj histeriji koju forsira pokret protiv vakcinacije. Jer, priče da dolazi do razvoja različitih bolesti nakon vakcinisanja, to je najčešće posledica pogrešne interpretacije koju očigledno neko namjerno plasira širokoj javnosti. Interesantno je da je problem koji je nastao, više fenomen sociopsihološke prirode, karakterističan za savremena i razvijena društva. Umjesto jedne osobe na 10.000, koja bi možda osjetila neke od neželjenih efekata, danas se zbog neodgovornosti susrećemo sa epidemijama od kojih stradaju desetine ljudi, neki sa smrtnim ishodom“, ističe Durmanov.
Povratak bolesti koje su gotovo bile iskorenjene
Loša je vijest, kako kaže naš sagovornik, to što je do “renesanse” određenih virusnih i bakterijskih infekcija došlo zbog globalnih razloga: zagrevanja, urbanizacije, migracija i zloupotrebe antibakterijskih lijekova.
„Nažalost, završio se, uslovno rečeno, mirni period koji je trajao poslednjih 70 godina tokom kojeg je, zahvaljujući vakcinaciji i antibioticima, bilo moguće držati pod kontrolom ili potpuno izbjeći oboljevanje od određenih bolesti. Alarmantno je što su se pojavili novi izazovi: infekcije koje su se krile po džunglama ili drugim egzotičnim mjestima aktivirale su se zbog sve većeg zagrjevanja i promjene klime. A sasvim loša vijest je to da se već na globalnom nivou bilježi rezistentnost odnosno otpornost bakterija na postojeće antibiotske preparate“, upozorava Durmanov.
Ruski ekspert za biološku bezbjednost apeluje na sve pojedince da ne uzimaju antibiotike na svoju ruku i bez prijeke potrebe. Naš sagovornik dodaje i da su Evropu i svijet uopšte, kakve danas poznajemo, formirale između ostalog i velike epidemije.
„Konkistadori su osvojili Asteke i Maje, jer su ih, između ostalog, oslabili donjevši im bolesti koje su ih kosile, poput velikih boginja. Mongloli su donjeli kugu u 14. vijeku, koja je svojim epidemijama kulturološki i ekonomski tada formirala Evropu kakvu danas znamo. Globalne negativne posledice velikih epidemija nisu neka posebna novost. Ali danas se uz odgovorno ponašanje mogu spasiti milioni života“, podvlači Durmanov.
Opasni virusi i bakterije čuvaju se u specijalizovanim laboratorijama
Ruski stručnjak ističe da bi se svi virusi i bakterije koji su u nekom trenutku predstavljali opasnost po opstanak čovječanstva, morali čuvati kako bi mogla ponovo biti napravljena vakcina ili lijek.