Eksperti Univerziteta Kolumbija uradili su pregled dijaloga između Beograda i Prištine.
Oni preporučuju Briselu i Vašingtonu da preduzmu mjere za sprovođenje svih sporazuma i da insistiraju da Srbija mora priznati Kosovo. Novi izvještaj objavljen u utorak pod naslovom Izvještaj o implementaciji dijaloga Kosova-Srbija kaže da medijatori moraju da preuzmu oštriji stav u tekućem dijalogu između Beograda i Prištine.
Izvještaj, objavljen u Programu za izgradnju mira i prava na Institutu za studije ljudskih prava Univerziteta Kolumbija, predlaže rok od 18 mjeseci da zaključi pregovore. Kaže da “ako bilo koja strana ometa, EU bi trebalo da suspenduje posredovanje i zamrzne fondove EU”.
U ovom trenutku, kažu, dijalogu blago posreduje EU, dok su teme pregovora predložene od strane srpske i kosovske vlasti bez jasnih rokova i kazni za neizvršavanje. Izvještaj tvrdi da Srbija mora priznati nezavisnost Kosova u cilju održivog mira, pošto bi priznavanje bilo kamen temeljac za normalizaciju odnosa.
Preporučuje da pregovori Srbije za članstvo u EU budu povezani sa napretkom u dijalogu Kosova i Srbije.
“Iako je Kosovo priznalo 114 zemalja, Srbija i dalje blokira napore Kosova na postizanju veće globalne prepoznatljivosti. Vrijeme je za mjerljive ishode. Nema više samo fotografisanja”, izjavio je Dejvid L. Filips, autor izvještaja.
Izvještaj kaže da će normalizacija odnosa uključiti članstvo Kosova u UN, dok će paralelno, Kosovo i Srbija raditi na kriterijumima za članstvo u Evropskoj uniji, istovremeno ulazeći u EU.
Dijalog Kosovo-Srbija, koji obuhvata i tehnička i politička pitanja, pokrenula je EU 2011. godine u Briselu. Iako su se obje strane obavezale da primjenjuju dosadašnje dogovore, mnogi od sporazuma ostaju na papiru.
Glavna pitanja koja su se obje strane dogovorile da rješe su sloboda kretanja, telekomunikacije, status većinskog srpskog stanovništva na sjeveru Kosova, carine, policije i pravosuđa.
Međutim, mnoga druga pitanja koja opterećuju odnose između Beograda i Prištine i dalje nisu dio dijaloga.
Izvještaj Univerziteta Kolumbija nagovještava da kritična pitanja koja treba rješiti uključuju nestale osobe, nadoknadu žrtava rata, integraciju srpske manjine i bezbjednosna pitanja, uključujući i stvaranje kosovske vojske.
Dalje sugeriše da bi Misija UN na Kosovu, UNMIK, trebala biti degradirana i na kraju eliminisana, jer je postala prepreka dijalogu i pomirenju između Kosova i Srbije.
