Vjerovatno vam se barem jednom desilo da se probudite, ali ne možete da se pomjerite niti govorite? Taj jeziv osjećaj je zapravo paraliza sna, a evo šta sve treba da znate o tome.
“Paraliza sna je privremena nemogućnost govora ili pomijeranja tijela u periodu kada se tek budite ili tonete u san”, objašnjava neurolog Kristofer Vinter.
On dodaje da je ovo stanje prilično često. “To se mnogim ljudima dešava svake noći, samo što neki toga nisu svjesni”.
Naime, kada spavamo, mozak kičmi šalje signal koji govori tijelu da se ne pomjera. To je razlog zašto možda sanjate da se davite, a budite se u krevetu “netaknute” posteljine, niste se ni pomjerili, piše “Mondo“…
Međutim, ponekad mozak postaje aktivan (odnosno mi postajemo svjesni) dok tijelo još uvijek osjeća efekte REM paralize, usljed čega se javlja taj jeziv osjećaj nemoći, nemogućnost da pomjerimo sopstveno tijelo ili da kažemo nešto.
Neurolog dr. Vinter kaže da je to prilično normalno i da većina ljudi doživi paralizu sna barem jednom u životu.
“Najčešće se to dešava kada ste pod stresom, često putujete ili vam se iznenada promijeni raspored dnevnih obaveza”, kaže ovaj stručnjak.
Dženifer Hajt, profesorica medicine na Univerzitetu u Kolumbiji kaže da je paraliza sna “zastrašujuća”, a dodaje i da mnogi misle da se u tom trenutku još neko nalazi u sobi ili da je riječ o natprirodnoj sili koja im ne dozvoljava da se pomjere.
“Ljudi često opisuju da tokom paralize sna osjećaju pritisak na grudima, da se guše, bore za vazduh”, kaže Hajt.
Dr. Vinter objašnjava da je to zbog toga što mišići koji “otvaraju” grudni koš da bi vazduh prolazio, također mogu da budu privremeno paralizovani.
Srećom, postoje neki preventivni koraci koji mogu da spriječe da dođe do paralize sna. Vinter savjetuje da spavate oko osam sati tokom noći i da pronađete način da se opustite kada ste pod stresom.
Također, ako često imate paralizu sna, a preko dana ste pospaniji nego inače, to može biti znak narkolepsije. Za ovo stanje je karakteristična pospanost tokom dana, a osobe koje boluju od narkolepsije sklone su tome da iznenada zaspu, bez obzira na to koje je doba dana ili gdje se nalaze.
“Ako se osjećate dobro, imate energije i to vam se desi jednom, sve je uredu. Ukoliko se ponavlja, trebalo bi da razgovarate sa ljekarom, kako bi se našlo rješenje”, kaže dr Vinter.