Saznajte šta je paraliza sna i kako je izliječiti.
Simptomi paralize sna zvuče kao scene užasa – osećaj užasa i bespomoćnosti, nemogućnost kretanja i jezive halucinacije. Međutim, ljudi koji pate od ovog poremećaja mogu da odahnu, postoji lijek!
Paraliza sna se javlja u takozvanoj REM fazi spavanja, kada se javljaju snovi i ne možemo da ih razlikujemo od stvarnosti. Jednostavno rečeno, mozak je budan dok tijelo spava.
“U ovoj fazi mi ne pokušavamo da ustanemo iz kreveta kada pomislimo da nas neko prati, na primer. Nas tada pokreće proces takozvane atonije karotidnih mišića. To jest, gubimo sposobnost kretanja. Međutim, u slučaju paralize sna dolazi do stanja budnosti i osoba je odjednom svjesna toga”, objašnjava doktorka Jitka Buškova sa Odeljenja za medicinu spavanja Nacionalnog instituta za mentalno zdravlje.
Mihal Knajp koji je imao napade jednom ili dva puta nedeljno tokom određenog vremenskog perioda, opisiao je šta je tada osjećao:
“Osjećaš se kao da ne možeš da dišeš. Tokom spavanja, telo se u suštini gasi i disanje postaje pliće, tako da se osjećate kao da se gušite.”
“Stvorenje” na grudima
Mlađi ljudi su skloniji paralizi u snu, ali ovaj poremećaj može da se desi i onima koji neredono spavaju, koji su pod stresom dugo vremena. Prema statistikama, od ovog poremećaja pati do 30 odsto svjetskog stanovništva. Zanimljivo je da je veća vjerovatnoća da će poremećaj uticati na one koji zaspu na leđima. Za neke to može da traje samo nekoliko minuta, dok za druge može da potraje i nekoliko sati. Može da se desi kada zaspite noću, ali se najčešće javlja ujutru prije buđenja. Ovo stanje je često praćeno zastrašujućim slušnim ili vizuelnim halucinacijama na koje ne možete da reagujete. Čini vam se da traje kao vječnost, a sve što možete je da samo žmurite, dišete i čekate da stravičan osjećaj prođe.
“Sjećam se osjećaja neopisive panike jer sam se probudio i nisam mogao da se pomerim ili da ispustim bilo kakav zvuk. Nisam imao pojma šta se dešava i nisam mogao da pozovem pomoć”, prisjeća se još jedan pacijent koji je imao paralizu sna.
Dok nije bilo naučnog objašnjenja, ljudi su tu pojavu tumačili na različite načine – uglavnom kao opsednutost zlim duhovima. Osećaj koji su uglavnom opisivali jeste kao da im neko “stvorenje” sjedi na grudima i ne dozvoljava im da dišu.
Dosadna, ali bezopasna
Ako se napadi javljaju često, mnogi koji pate od ovog poremećaja postaju depresivni i imaju razumljiv strah da zaspu. U tom slučaju je preporuka da se potraži pomoć specijaliste.
“Paraliza sna je veoma čudna pojava kada prestanete da je se plašite”, potvrđuje Mihal Knajp iz ličnog iskustva. To je neprijatno, ali ne predstavlja realnu pretnju.
“Preporučljivo je da se koncentrišete na vrhove prstiju ruku i nogu i pokušate da napravite mali pokret ili da ispustite zvuk”, savetuje dr Buškova kako da se nosite sa ovim poremećajem.
